Numer e‑materiału: 3.2.9.5

Imię i nazwisko autora: Beata Mamica

Tytuł e‑materiału: Fake oder Fakt? / Fejk czy fakt?

Poziom edukacyjny: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Informowanie, wypowiadanie się na temat znaczenia, prawdziwości i roli informacji medialnych.

Podstawa programowa:

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

• analizuje wypowiedzi nastolatków pod kątem świadomego korzystania z informacji dostępnych w Internecie;

• definiuje termin fake news;

• wyjaśnia, na co powinno zwracać się uwagę podczas poszukiwania informacji.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

• ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

• ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

• wykorzystuje i rozwija kreatywność;

• samodzielnie dokonuje oceny swoich umiejętności językowych;

• uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

• rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

• korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

• indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

• odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

• pokonywanie ograniczeń w mówieniu i pisaniu poprzez np. przechodzenie na język ojczysty, szukanie pomocy u rozmówców, używanie mimiki i gestu, unikanie tematu rozmowy bądź jego zmiana, tworzenie nowych wyrazów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

• wykorzystywanie wskazówek niejęzykowych (np. mowa ciała, sposób zwracania się, wiedza ogólna itp.);

• centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi, koncentrowanie uwagi);

• automotywacja i zachęcanie siebie do działania;

• zadawanie pytań (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie oraz o poprawienie błędów);

• współpraca z innymi osobami (z kolegami/koleżankami na tym samym poziomie).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Metody i formy nauczania:

• podejście komunikacyjne;

• podejście humanistyczne;

• podająca: pogadanka, praca z tekstem źródłowym;

• aktywizująca: wspólne czytanie, Think‑Pair‑Share;

• kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

• programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• plenum,

• praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

• komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

• słowniczek,

• tekst źródłowy,

• tekst źródłowy podzielony na trzy fragmenty,

• multimedium (animacja),

• karteczki z informacjami prawdziwymi i fałszywymi,

• zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

• Na początku zajęć nauczyciel poleca uczniom, aby podzielili się na kilkuosobowe grupy. Każdej z grup rozdaje przygotowane przez siebie karteczki z wypisanymi informacjami dotyczącymi sytuacji w kraju i na świecie, które pojawiały się ostatnio w gazetach, lub też są to informacje zmyślone. Uczniowie zastanawiają się, które informacje są prawdziwe, a które – fałszywe.

• Uczniowie podają argumenty potwierdzające ocenę opiniowanych przez siebie informacji – co zadecydowało o uznaniu ich za prawdziwe, a co za fake newsy.

b) Faza realizacyjna

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy trzyosobowe. Każda grupa siada przy osobnym stoliku. Przeznaczony do opracowania tekst: Ich bin ein bewusster Internetnutzer został podzielony przez nauczyciela na trzy fragmenty. Każdy uczeń zapoznaje się z pierwszym fragmentem i losuje jedno z trzech zadań:

  a) Przygotuj pytania dla uczniów z grupy na temat przeczytanego fragmentu.

  b) Zadaj uczniom z grupy pytania o niezrozumiałe wyrazy/fragmenty tekstu.

  c) Streść uczniom przeczytany fragment.

• Po wykonaniu zadania uczniowie prezentują w swoich grupach wyniki pracy. Sekwencja powtarzana jest także w odniesieniu do fragmentu drugiego i trzeciego.

• Następnie uczniowie sprawdzają rozumienie tekstu, rozwiązując Übung 1–3 w części Przeczytaj. W tym momencie nauczyciel może wykorzystać w pracy z uczniami metodę Think‑Pair‑Share. Najpierw uczniowie pracują sami, następnie w parze porównują swoje odpowiedzi i wyjaśniają wątpliwości.

• Uczniowie zapoznają się z animacją 2D. Na jej podstawie formułują listę zachowań w przypadku prawdopodobieństwa rozpowszechniania fake newsów.

• Po zakończeniu pracy indywidualnej nad listą zachowań uczniowie dobierają się w pary, analizują przygotowane zestawy zachowań i opracowują wspólne rozwiązanie, które prezentują na forum klasy.

c) Faza podsumowująca

• Uczniowie w formie łańcuszka wypowiedzi wypowiadają się na forum klasy na temat znaczenia, prawdziwości i roli informacji medialnych. Nauczyciel zadaje uczniom pytania, np.: Warum sind Fake News gefährlich?, Wie kann man nachprüfen, ob eine Nachricht wahr oder eine Falschmeldung ist?, Welche Rolle spielen veröffentlichte Nachrichten und Informationen?

• Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby zapisali w języku niemieckim trzy informacje o sobie, dwie prawdziwe i jedną fałszywą. Wybrani uczniowie czytają zapisane informacje. Pozostali uczniowie próbują odgadnąć, która z nich jest fałszywa.

Praca domowa

Uczniowie realizują polecenie do Aufgabe 8: przygotowują dla swojej klasy krótką prezentację na temat korzystania z Internetu. Wyjaśniają w niej osobom z klasy, na co należy uważać, aby ochronić się przed fałszywymi informacjami.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji:

• przed lekcją: uczniowie odświeżają i utrwalają słownictwo dotyczące środków masowego przekazu, nośników informacji;

• w trakcie lekcji: uczniowie rozbudowują posiadaną wiedzę i łączą ją z nową wiedzą (konekcjonizm); nauczyciel prezentuje animację bez dźwięku, zatrzymuje ją na wybranych kadrach, a uczniowie opisują oglądane obrazy;

• po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu; uczniowie przygotowują zestaw porad, na co powinno się zwracać uwagę, aby rozróżnić fake news od faktu, informacje zostają zawieszone w klasie na gazetce lub ścianie.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec^{Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0}