Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.13.3

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Mein Tier, mein Ein und Alles/Moje zwierzę jest dla mnie wszystkim

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji

Umiejętność opisywania, opowiadania i informowania na temat zwierząt domowych, ich wyglądu zewnętrznego i usposobienia, opieki nad zwierzętami.

Cele szczegółowe lekcji

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, klimat, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
7) wyraża i opisuje uczucia i emocje;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
7) wyraża i opisuje uczucia i emocje;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, złość, zdziwienie, nadzieję, obawę, współczucie);
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • opisuje wygląd i usposobienie zwierząt domowych;

  • formułuje ogłoszenie o zaginionym pupilu;

  • przygotowuje wypowiedź o własnym zwierzęciu lub zwierzętach domowych w rodzinie lub ze swojego otoczenia.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, umiejscawianie nowych wyrazów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • ćwiczenie (dźwięki, wymowa, pisownia, tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie fragmentów zdań ze sobą, ćwiczenie użycia i rozumienia języka obcego w naturalnych kontekstach);

  • rozumienie informacji, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego, porównywanie struktur z językiem ojczystym.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne,

  • podejście humanistyczne,

  • podająca: pogadanka, wyjaśnianie,

  • eksponująca: film,

  • aktywizująca: burza mózgów, rysowanie historii,

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • plenum,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • tarcza ze skalą od 1 do 6,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • kartki A4,

  • krótka, ciekawa historia.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: „Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?”.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji na temat żartobliwego konfliktu pomiędzy właścicielami psów i kotów. Następnie prosi ich o wyrażenie własnego zdania na ten temat oraz wymienienie własnych zwierząt domowych.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych wyrazów do tematu zwierząt domowych (nazwy zwierząt, wygląd zewnętrzny).

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie w parach czytają ogłoszenia, starając się zrozumieć ich treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. W razie wątpliwości konsultują pomiędzy sobą nieznane wyrazy.

  • Uczniowie w parach wykonują polecenia sprawdzające zrozumienie ogłoszeń: określają główną myśl zamieszczonych ogłoszeń, dopasowują zdjęcia zwierząt do ogłoszeń, zaznaczają zdania zgodne i niezgodne z treścią (Übung 1‑2 z sekcji Przeczytaj).

  • Nauczyciel proponuje uczniom zastosowanie techniki „rysowania historii”. W tym celu przed lekcją przygotowuje krótką, ciekawą lub śmieszną historię, która będzie zawierała słownictwo i wyrażenia z omawianego tematu (nazwy zwierząt domowych, ich wygląd zewnętrzny) oraz będzie prezentowała zagadnienie gramatyczne (odmianę przymiotnika). Słuchając opowieści nauczyciela, uczniowie starają się ją naszkicować na kartkach A4. Następnie przekazują swoje rysunki osobom siedzącym z lewej strony i jednocześnie otrzymują nowe obrazki od osób siedzących z prawej strony. Nauczyciel ponownie opowiada swoją historię, a uczniowie tym razem zapisują na rysunku wszystkie wyrazy i zwroty, które uważają za najważniejsze. Uczniowie ponownie przekazują swoje rysunki z naniesionymi pojęciami osobom siedzącym z lewej strony. Po otrzymaniu rysunków od osoby siedzącej z prawej strony uczniowie indywidualnie, w parach lub na forum próbują odtworzyć historię, utrwalając w ten sposób słownictwo i zagadnienie gramatyczne. Wskazane jest w tym momencie wsparcie nauczyciela w celu uporządkowania wiadomości na temat odmiany przymiotnika. Na podstawie przykładów uczniowie formułują regułę. Nauczyciel wspiera, porządkuje podawane przez uczniów spostrzeżenia.

  • Uczniowie uzupełniają nazwy kolorów we właściwej formie zgodnie z informacjami zamieszczonymi w ogłoszeniach (Übung 3 z sekcji Przeczytaj).

  • Uczniowie oglądają wspólnie film. Następnie w parach łączą ze sobą części zdań na podstawie filmu oraz zaznaczają prawidłową odpowiedź w nawiasach (Übung 1‑2 z sekcji Film).

  • Uczniowie oglądają film ponownie i notują sobie kilka pytań do filmu. Nauczyciel prosi, aby w formie łańcuszka pytań i odpowiedzi zadali sobie nawzajem pytania, które zanotowali. Ćwiczenie odbywa się na forum klasy, po kolei jeden uczeń zadaje pytanie drugiemu, ten odpowiada i zadaje następnemu. Pozostali w tym czasie przysłuchują się. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

  • Następnie uczniowie opisują zdjęcie w Übung 3 w części Film, uwzględniając podpunkty zawarte w podpowiedzi.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie w parach konstruują ogłoszenie o zaginionym wężu. Następnie prezentują swoje ogłoszenie na forum klasy.

  • Przed wyjściem uczniów z klasy nauczyciel rysuje lub zawiesza tarczę ze skalą od 1 do 6. Uczniowie zaznaczają według własnej samooceny, ile zapamiętali z lekcji, gdzie 1 to prawie nic, a 6 – bardzo dużo.

Praca domowa

Uczniowie przygotowują wypowiedź na temat zwierzęcia domowego w rodzinie. Zadanie można wzbogacić, prosząc uczniów o przygotowanie plakatu pupila (własnego lub nie) dowolną techniką (rysunek, zdjęcia) zawierającego jak najwięcej informacji (wiek, imię, wygląd zewnętrzny, usposobienie, cechy charakterystyczne itd.). Po prezentacji zwierząt i plakatów na forum prace można powiesić na tablicy/ gazetce zatytułowanej „Mein Tier, mein Ein und Alles”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • Przed lekcją uczniowie tworzą quizy online (za pomocą znanych aplikacji), które zostają wykorzystane na lekcji przez uczniów z klasy do powtórzenia znanego słownictwa.

  • W trakcie lekcji uczniowie oglądają film bez głosu. W grupach tworzą własne historie, które zostają zaprezentowane na forum. Po prezentacji historii uzyskują  informację zwrotną od uczniów z klasy oraz nauczyciela.

  • Po lekcji uczniowie tworzą dialog z Melanie na temat jej hobby i miłości do koni. Dialogi zapisują w zeszytach.

Wykaz źródeł:

  1. Tadeusz Kaleta, Osobowość zwierząt: krótki przegląd współczesnych badań, „Życie Weterynaryjne” 89 (2014) nr 9, s. 736‑742.

Słownik