Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Informatyka

Temat: Grupowanie i filtrowanie danych za pomocą tabeli przestawnej

Grupa docelowa:

Liceum ogólnokształcące i technikum, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych.
Zakres podstawowy. Uczeń:
3) przygotowuje opracowania rozwiązań problemów, posługując się wybranymi aplikacjami:
c) gromadzi dane pochodzące z różnych źródeł w tabeli arkusza kalkulacyjnego, korzysta z różnorodnych funkcji arkusza w zależności od rodzaju danych, filtruje dane według kilku kryteriów, dobiera odpowiednie wykresy do zaprezentowania danych, analizuje dane, korzystając z dodatkowych narzędzi, w tym z tabel i wykresów przestawnych,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Pogrupujesz dane w tabeli przestawnej.

  • Dowiesz się, w jaki sposób wykonać filtrowanie danych w kilku tabelach przestawnych jednocześnie.

  • Samodzielnie utworzysz tabelę przestawną z przykładowych danych sprzedażowych.

  • Nauczysz się wykorzystywać sumy częściowe oraz sumy końcowe w tabelach przestawnych.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych;

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • oprogramowanie Microsoft Excel 2003 lub wyższe, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Grupowanie i filtrowanie danych za pomocą tabeli przestawnej”. Prosi uczniów o zapoznanie się z treściami w sekcji „Samouczek I”.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla temat i cele lekcji. Określa wiążące dla uczniów kryteriów sukcesu.

  2. Rozpoznanie wiedzy uczniów. Nauczyciel wyświetla na tablicy pytania zawarte w sekcji „Wprowadzenie”:
    – W jaki sposób należy grupować dane w tabelach przestawnych?
    – W jaki sposób wykonać filtrowanie danych w kilku tabelach przestawnych jednocześnie?
    – Do czego służą sumy częściowe oraz sumy końcowe w tabelach przestawnych?
    Uczniowie rozpoczynają dyskusję, nauczyciel moderuje.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie analizują film w sekcji „Samouczek I”. Wybrany uczestnik zajęć czyta treść ćwiczenia nr 1: Twój znajomy poprosił cię o pomoc w stworzeniu zestawienia liczby sprzedanych aut każdego z 3 typów: SUV, combi, sedan. Stwórz grupę zawierającą wszystkie trzy typy aut.
    Uczniowie wykonuję ćwiczenie indywidualnie.

  2. Nauczyciel pozostawia wyświetloną zawartość sekcji „Samouczek I”, czyta treść ćwiczenia nr 2: Stwórz grupę, w której zawrzesz wszystkie dni miesiąca stycznia. Operację powtórz dla wszystkich miesięcy. Następnie stwórz cztery grupy, przedstawiające kwartały roku 2021.
    Prosi uczniów, aby w parach przeanalizowali rozwiązanie problemu. Wybrana para prezentuje wynik swojej pracy na forum klasy.

  3. Uczniowie wspólnie zapoznają się z filmem umieszczonym w sekcji „Samouczek II”. Następnie indywidualnie przechodzą do rozwiązania ćwiczenia nr 1: Stwórz trzecią tabelę przestawną, w której zaprezentowana będzie wartość sprzedaży aut w poszczególnych miesiącach.
    Po jego wykonaniu przedstawiają rezultat swojej pracy uczniowi siedzącemu obok. W przypadku wątpliwości i trudności przy rozwiązywaniu zadania nauczyciel omawia je na forum klasy.

  4. Nauczyciel czyta wyświetlone na tablicy ćwiczenie nr 2: Połącz tabelę stworzoną w ćwiczeniu 1 z fragmentatorem służącym do filtrowania danych według oddziałów.
    Uczniowie przystępują do indywidualnej pracy, rozwiązując zadanie, zapisują także problemy i pytania z nim związane. Po rozwiązaniu zadania chętny uczestnik zajęć przedstawia wynik swojej pracy.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Samouczek III”. Zapowiada uczniom, że w fazie podsumowującej lekcji będą rozwiązywać polecenie 1. Uczniowie wspólnie analizują udostępnione materiały.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Samouczek III”..

Materiały pomocnicze:

  • Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

  • Multimedia w sekcjach: „Samouczek I”, „Samouczek II”, „Samouczek III” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu materiału.

Samouczek III