Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.1.3

Imię i nazwisko autora: Magdalena Agnetta

Przedmiot: język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: 70 ist das neue 60! Die steigende Lebenserwartung/Siedemdziesiątka to nowa sześćdziesiątka! Wzrastająca przewidywana długość życia

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1

Cel ogólny lekcji: Umiejętność wypowiadania się na temat przewidywanej długości życia, przejścia na emeryturę oraz jakości życia seniorów.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
9) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z teraźniejszości i przyszłości;
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
6) składa życzenia i gratulacje, odpowiada na życzenia i gratulacje;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się,

  • kompetencje obywatelskie,

  • kompetencje w zakresie przedsiębiorczości.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART

Uczeń:

  • opisuje przewidywaną długość życia w wybranych krajach;

  • zastanawia się, w jakim wieku ludzie powinni przechodzić na emeryturę;

  • analizuje, jakie czynniki mają wpływ na długość życia.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, jakie informacje przedstawić;

  • sam decyduje, o czym będzie mówił podczas lekcji;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • uczy się sztuki przemawiania i argumentowania.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe,

  • strategie kognitywne,

  • strategie metakognitywne.

Metody i formy nauczania:

  • podająca: pogadanka,

  • praktyczna: dyskusja dydaktyczna – panelowa, burza mózgów,

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel, wprowadzając ten temat, może zastosować metodę odwróconej lekcji. Poleca uczniom z wyprzedzeniem, aby przygotowali się do wystąpienia w stylu TED Talks. Temat wystąpienia: Lebenserwartung und das Renteneintrittsalter – wie ist deine Meinung dazu?.

Wskazówki dla uczniów:

a) Przygotujcie tłumaczenia najważniejszych zwrotów, by czuć się pewnie podczas wystąpienia.
b) Przygotowując się do wystąpienia, zapoznajcie się z wprowadzeniem do lekcji oraz tekstem Arbeit im Seniorenalter.
c) Zapytajcie swoją rodzinę lub znajomych, jakie mają doświadczenia z wiekiem emerytalnym.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi kilkoro uczniów, aby wczuli się w rolę mówców TED i zaprezentowali efekty swojej pracy.

  • Zadaniem pozostałych uczniów jest zanotowanie najciekawszych punktów wystąpienia.

  • Po kilku wystąpieniach nauczyciel proponuje zapisanie na tablicy krótkiego podsumowania w formie tabeli.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie, pracując w grupach, starają się uzupełnić tabelę informacjami z tekstu oraz multimedium.

  • Nauczyciel dopisuje na tablicy brakujące punkty.

  • Nauczyciel pyta uczniów, co szczególnie podobało im się podczas lekcji oraz jakie nowe informacje okazały się dla nich przydatne.

Praca domowa

Uczeń wyszukuje informacje na temat popularnych prac podejmowanych wśród seniorów w wieku emerytalnym. Uczeń pisze kilka zdań zawierających informacje, które znalazł, i prezentuje je na forum klasy.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy interaktywnej:

  • przed lekcją: uczeń analizuje dane zamieszczone na mapie i tworzy hipotezy na ich podstawie. Uczeń wyszukuje słownictwo potrzebne do opisu mapy;

  • w trakcie lekcji: każdy uczeń otrzymuje od nauczyciela karteczkę z jedną nazwą kraju prezentowanego na mapie. Zadaniem utworzonych w ten sposób grup jest przygotowanie listy czynników, które mogą wpływać na długość życia w danym kraju, np. styl życia, dieta, opieka zdrowotna, środowisko itp. Uczniowie prezentują wyniki zadania w formie infografiki.

  • po lekcji: uczeń powtarza słownictwo z danego zakresu oraz na podstawie danych porównuje sytuację Polski z innymi krajami.

Słownik