Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Mapy myśli
Grupa docelowa
Szkoła podstawowa, klasa VI
Ogólny cel kształcenia
Poszukiwanie, porządkowanie wykorzystanie informacji z różnych źródeł; redagowanie notatek.
Kształtowane kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia
18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie
uczenia się przez całe życie
• Porozumiewanie się w języku ojczystym
• Umiejętność uczenia się
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczniowie:
rozwijają umiejętność słuchania i analizy tekstów nadawanych za pomocą środków audiowizualnych,
odróżniają notatkę od innych form wypowiedzi,
wyszukują w wypowiedzi potrzebne informacje,
porządkują i hierarchizują informacje zawarte w tekście,
określają słowa kluczowe,
rozwijają umiejętność naśladowania instrukcji przekazywanej podczas filmu,
tworzą w grupach notatkę w postaci mapy mentalnej,
prezentują swoje notatki,
oceniają precyzję mapy.
Metody/techniki kształcenia
metoda samodzielnego dochodzenia do wiedzy: “burza mózgów”, gry dydaktyczne
metoda asymilacji wiedzy: dyskusja, pogadanka
metoda praktyczna: tworzenie tekstu, ćwiczenia
metoda eksponująca: pokaz filmu
Formy organizacji pracy
zbiorowa
grupowa
indywidualna
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel prosi uczniów o przejrzenie swoich notatek w zeszytach. Jak są skonstruowane? Zadaje pytanie, czy spotkali się z pojęciem mapy myśli.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyświetla fragment filmu Mapy myśli, do słów: Zobaczcie, jak to działa.
Po projekcji uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia interaktywne od 1 do 9, które pomogą im podsumować wiedzę zdobytą podczas oglądania filmu i przygotować się do wykonania własnej mapy myśli. Po rozwiązaniu ćwiczeń uczniowie wspólnie z nauczycielem omawiają odpowiedzi.
Następnie nauczyciel zapisuje na lekcji hasło, które jest głównym tematem mapy myśli (np. dyscypliny sportowe, gatunki filmowe, gatunki literackie, itp.) Uczniowie podchodzą do tablicy i rozbudowują mapę na podstawie własnych skojarzeń, pamiętając o zastosowaniu najważniejszych zasad tworzenia map myśli. Nauczyciel powinien dysponować kolorową kredą lub flamastrami w różnych kolorach.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na kilkuosobowe zespoły. Prosi, by wyciągnęli zeszyt z dowolnego przedmiotu, odnaleźli notatkę i wypisali z niej słowa - klucze. Informuje, że posłużą im one do stworzenia własnej mapy myśli.
Nauczyciel wyświetla drugą część filmu Mapy myśli do słów: Rozbudowujcie swoją mapę myśli. Uczniowie podążając za instrukcją przedstawioną w filmie, wykonują mapę myśli na podstawie wybranej notatki z zeszytu. Po zakończonej pracy uczniowie odczytują notatkę i prezentują przygotowaną przez siebie mapę myśli.
Nauczyciel prosi o zastanowienie się nad korzyściami płynącymi ze stosowania mapy myśli oraz wskazanie sytuacji, kiedy można ją stosować. Uczniowie konfrontują swoje odpowiedzi z informacjami zaprezentowanymi w ostatniej części filmu (od słów: Rozbudowujcie swoją mapę myśli). Następnie wykonują ćwiczenie interaktywne nr 10.
Na koniec tej fazy dyskusja wokół powiedzenia Johna Husbandsa: Tony Buzan nie wynalazł mózgu, ale wynalazł do niego instrukcję.
Faza podsumowująca
1. W ramach podsumowania nauczyciel przygotowuje kartę ewaluacyjną z następującymi pytaniami, np.
Kto jest pomysłodawcą map myśli?
Ile razy szybciej można przyswoić wiedzę korzystając z mapy myśli?
Na czyim odkryciu bazowali autorzy mapy myśli?
Jakie elementy mogą się znaleźć w mapie myśli?
Wymień 3 zasady tworzenia map myśli.
W jakim celu można wykorzystywać mapy myśli?
Kto najczęściej stosuje mapy myśli?
Ile kolorów powinno się stosować podczas tworzenia mapy myśli?
Praca domowa
Wyszukaj w gazecie, tygodniku lub w internecie interesujący cię artykuł, na jego podstawie sporządź tradycyjną notatkę i w formie mapy myśli. Przygotowując mapę myśli, zadbaj o jej warstwę graficzną i merytoryczną. Możesz to zrobić na papierze lub za pomocą poznanego na lekcji programu komputerowego. Do notatki dodaj krótkie uzasadnienie, która metoda wydaje ci się bardziej efektywna i dlaczego.
Metryczka
Tytuł
Mapy myśl
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Jak notować, żeby zapamiętać?
Przedmiot
Język polski
Etap edukacyjny
II/szkoła podstawowa
Podstawa programowa
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:
2) określa temat i główną myśl tekstu;
3) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autora, narratora, czytelnika, słuchacza);
4) identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy;
6) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
8) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi;
9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście ;
III. Tworzenie wypowiedzi.
4) świadomie posługuje się różnymi formami językowymi
2. Świadomość językowa. Uczeń:
2) przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie, a także zdania w równoważniki zdań i odwrotnie – odpowiednio do przyjętego celu;
Nowa podstawa programowa
II. Kształcenie językowe.
4. Ortografia i interpunkcja. Uczeń:
1) pisze poprawnie pod względem ortograficznym oraz stosuje reguły pisowni;
2) poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, znaku wykrzyknika, cudzysłowu, dwukropka, średnika, nawiasu.
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
3) tworzy logiczną, semantycznie pełną i uporządkowaną wypowiedź, stosując
odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny; rozumie rolę akapitów w tworzeniu całości myślowej wypowiedzi;
4) dokonuje selekcji informacji;
5) zna zasady budowania akapitów;
6) rozróżnia i wskazuje środki perswazji, rozumie ich funkcję.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
3) tworzy plan odtwórczy i twórczy tekstu;
4) redaguje notatki;
IV. Samokształcenie. Uczeń:
2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;
3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;
9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Umiejętność uczenia się
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczniowie:
rozwijają umiejętność słuchania i analizy tekstów nadawanych za pomocą środków audiowizualnych,
odróżniają notatkę od innych form wypowiedzi,
wyszukują w wypowiedzi potrzebne informacje,
porządkują i hierarchizują informacje zawarte w tekście
określają słowa kluczowe,
rozwijają umiejętność naśladowania instrukcji przekazywanej podczas filmu,
tworzą w grupach notatkę w postaci mapy mentalnej,
prezentują swoje notatki,
oceniają precyzję mapy.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/222087/v/latest/t/student-canon/m/j0000008P3B6v21