Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Rola Demiurga w stworzeniu świata

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji. Uczeń:

• pozna koncepcję Demiurga – boskiego Rzemieślnika;

• przeanalizuje podstawowe idee platońskiej kosmologii;

• uporządkuje wiedzę z zakresu nauki Platona;

• przedstawi tzw. kosmologiczny dowód na istnienie Boga.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• z użyciem e‑podręcznika;

• schemat;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, po wyświetleniu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną wprowadzającą w temat: Kto jest twórcą świata? Czy takiego twórcę można nazwać Bogiem? Co na ten temat głosił Platon?

Faza realizacyjna:

1. Mapa myśli. Następnie nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jakie są główne założenia platońskiego systemu? Dlaczego nazywamy go idealizmem, a dlaczego – dualizmem? Uczniowie podają propozycje odpowiedzi. Ochotnik zapisuje odpowiedzi na tablicy. Następnie nauczyciel wspólnie z uczniami układa je w mapę myśli.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Schemat”. Wybrany uczeń odczytuje treść polecenia: Przeanalizuj poniższy schemat. Zastanów się, w jakich kontekstach możemy nazywać Demiurga bogiem. Pod jakimi względami przypomina on Boga chrześcijańskiego? Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi. Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów, udzielając im informacji zwrotnej.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi

4. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 5‑8. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

5. Ćwiczenie, które uczniowie realizują jako ostatnie, wykonywane jest indywidualnie. Ponownie nauczyciel udostępnia uczestnikom zajęć przez platformę edukacyjną jego treść: Przyporządkuj do odpowiednich grup cechy Demiurga platońskiego i chrześcijańskiego Boga. Nauczyciel sprawdza przez platformę zaznaczone odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej oraz pracy klasy. Udziela im też informacji zwrotnej.

2. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…

Praca domowa:

1. Wybierz i opisz jeden przykład (z literatury, teatru, kina lub sztuk pięknych), w którym przedstawiona jest dowolna koncepcja boga jako stwórcy świata.

Materiały pomocnicze:

• Drozdek A., Bóg Platona, „Studia Philosophiae Christianae” 1998, 34/2, s. 87–102.

• Warburton N., Krótka historia filozofii, tłum. S.Lipnicki, Warszawa 2020.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Schemat” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.