Autor: Ewa Orlewicz

Temat: Klasyczna filozofia niemiecka: Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling – wprowadzenie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne. Uczeń:

• omawia założenia filozofii Absolutu Schellinga;

• ocenia znaczenie koncepcji Schellinga w rozwoju idealizmu niemieckiego;

• rozumie koncepcję przyrody Schellinga.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu się na platformie i wyświetleniu e‑materiału, odczytuje uczniom temat zajęć oraz cele, a następnie prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel rozpoczyna rozmowę kierowaną, która ma na celu przypomnienie założeń filozofii Fichtego, do którego odwoływał się Schelling. W tym celu nauczyciel może przypomnieć uczniom materiał Klasyczna filozofia niemiecka: Johann Gottlieb Fichte – apoteoza podmiotu

Faza realizacyjna:

1. Burza mózgów. Nauczyciel informuje, że pierwsza część zajęć będzie przeprowadzona metodą burzy mózgów. Określa jej zasady oraz podaje czas przeznaczony na realizację zadania. Następnie zadaje uczniom pytanie: o czym możemy twierdzić w sposób absolutnie bezdyskusyjny, bez wstępnych założeń? Wszyscy pracują indywidualnie i zapisują swoje pomysły, następnie prezentują je na forum klasy. Nauczyciel wyznacza osobę, która zapisuje na tablicy propozycje uczestników zajęć. Następuje wspólna ocena zebranych pomysłów na drodze dyskutusji, w wyniku której uczniowie wybierają uznane przez siebie za najbardziej wartościowe.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Ilustracja interaktywna”, a następnie czyta polecenie w jaki sposób system filozoficzny może odzwierciedlać rzeczywistość? Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

3. Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Audiobook”. Klasa dzieli się na grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do poleceń i ćwiczeń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

4. Uczniowie, na podstawie wiedzy zdobytej przed lekcją oraz podczas lekcji, układają trzy zadania quizowe związane z tematem zajęć, które następnie dają do rozwiązania wybranej osobie z klasy. W ten sposób utrwalają zdobytą wiedzę i umiejętności.

Faza podsumowująca:

1. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Zastanów się, czy w dzisiejszym świecie możliwa jest wizja przyrody zaproponowana przez Schellinga. Zapisz swoje wnioski.

Materiały pomocnicze:

• Dydaktyka filozofii. Antropologia, red. S. Janeczek, Lublin 2010.

• Drozdowicz Z., Czego powinni nauczyć się filozofowie i czego mogą oni nauczyć innych?, w: „Filo‑Sofija” 26(2014/3), s. 29–40.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Ilustracja interaktywna” do podsumowania lekcji.