Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Wędrówka Odyseusza jako metafora ludzkiego życia

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pozna historię Odyseusza, przedstawioną w eposie Homera;

• wyjaśni znaczenie pojęcia homo viator;

• określi, czy wędrówkę Odyseusza można uznać za aktualną metaforę ludzkiego życia.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów o odszukanie w różnych źródłach informacji na temat Odysei.
   - Kto jest autorem tekstu?
   - Kiedy powstało dzieło?
   - Gdzie powstał utwór?
   - Co jest głównym tematem Odysei?

2. Uczniowie zapoznają się również z prezentacją (multimedium). Wybierają jedno z dwóch poleceń i przygotowują się do pracy na zamieszczony tam temat.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i wprowadza ich w temat zajęć. Prosi chętną osobę o omówienie informacji przygotowanych w ramach pracy przed lekcją.

2. Nauczyciel wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”. Chętna osoba podsumowuje krótko poznane informacje.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel prezentuje nagranie. Uczniowie w parach uzasadniają, że poznawanie i gromadzenie doświadczeń przez Odyseusza dotyczy trzech aspektów:
   - poznawanie mitologicznych krain starożytności,
   - odwiedzanie miejsc, w których kończy się świat żywych,
   - poznawanie samego siebie (słabości, wartości).

3. Polecenie nr 2 z audiobooka uczniowie wykonują w kilkuosobowych grupach. Po upływie określonego czasu przedstawiają efekty swojej pracy.
   Uczniowie w parach wykonują oba ćwiczenia z sekcji „Audiobook”.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel zadaje pytanie: Czego można dowiedzieć się z Odysei Homera? Nauczyciel prosi, aby uczniowie na kartkach samoprzylepnych wypisali swoje propozycje. Uczniowie umieszczają kartki w widocznym miejscu klasy, grupują powtarzające się elementy, analizują przyczyny wskazań dominujących oraz sporadycznych.

Praca domowa:

1. Zacytowane z audiobooka podsumowanie wykorzystaj w zakończeniu swojej rozprawki. W tym celu zredaguj jego własną i autorską wersję.
   Możemy potwierdzić tezę: wędrówka Odyseusza to metafora ludzkiego życia. Bohater eposu Homera reprezentuje archetyp wędrowca, który symbolizuje człowiecze nieustanne poszukiwanie sensu życia, zmaganie się przeciwnościami losu i niezłomność w pragnieniu dotarcia do celu. Do dziś przemawia do czytelników uniwersalizm opowieści o wielkim podróżniku. […] Gdy Odys przemierzał mityczne krainy, doznając przygód, wędrował zarazem w głąb siebie, poszukując swego prawdziwego Ja. Wrócił z wędrówki odmieniony, duchowo wzbogacony, gdyż – jak powiada przysłowie – podróż czyni mądrego mądrzejszym, a głupiego głupszym. Wędrówka dopełniła go jako człowieka – stała się treścią jego życia. Wynikające z niej metaforyczne uogólnienie odnosi się do każdego, kto może o sobie powiedzieć, że naprawdę żył. Gdyż żyć znaczy wędrować.

Materiały pomocnicze:

• Homer, Odyseja, tłum. Lucjan Siemieński, Gdańsk 2000.

• Lucilla Burn, Mity greckie, tłum. Robert A. Sucharski, Warszawa 1999.

Wskazówki metodyczne

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do podsumowania lekcji.