Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Marcin Maćkiewicz, Krzysztof Błaszczak
Przedmiot: chemia
Temat: Akumulator Ni‑Cd.
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:
5) opisuje budowę, działanie i zastosowanie współczesnych źródeł prądu stałego (np. akumulator, bateria, ogniwo paliwowe).
Zakres rozszerzony
IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:
10) opisuje budowę, działanie i zastosowanie współczesnych źródeł prądu stałego (np. akumulator, bateria, ogniwo paliwowe).
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
opisuje budowę akumulatora Ni‑Cd;
opisuje procesy ładowania i rozładowywania;
omawia wady i zalety akumulatora Ni‑Cd.
Strategie nauczania:
asocjacyjna.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja dydaktyczna;
burza mózgów;
analiza materiału źródłowego;
ćwiczenia uczniowskie;
technika zdań podsumowujących.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu/smartfony, tablety;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, kreda;
rzutnik multimedialny;
aplikacja Menimeter;
aplikację Kahoot lub Quizizz.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom przykładowe pytania: Co wiecie o akumulatorze Ni‑Cd? Gdzie jest wykorzystywany?
Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół pojęcia anoda i katoda. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z użyciem smartfonów/tabletów.
Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.
Faza realizacyjna:
Uczniowie samodzielnie analizują treści w e‑materiale – budowę akumulatora Ni‑Cd, procesy zachodzące podczas jego pracy.
Nauczyciel odsyła uczniów do animacji – budowa i zasada działania akumulatora na poziomie mikroświata – praca w parach. Po minionym czasie, nauczyciel inicjuje dyskusję w nawiązaniu do budowy akumulatora i procesów w nim zachodzących.
Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy, rozdaje arkusze A4, mazaki. Każda z grup losuje element akumulatora: anoda, katoda, separator, elektrolit. Zadaniem każdego zespołu będzie opisanie wylosowanego elementu w oparciu o dostępne źródła informacji, w tym e‑materiał. Po zakończonej pracy liderzy grup omawiają na forum klasy wskazany element. Nauczyciel weryfikuje poprawność merytoryczną.
Uczniowie analizują treści zawarte w dostępnych źródłach informacji, w tym e‑materiale – zalety i wady akumulatorów Ni‑Cd. Następnie nauczyciel inicjuje dyskusję.
Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytania: Z jakich materiałów zbudowana jest anoda i katoda w akumulatorze Ni‑Cd? Jak zbudowany jest akumulator Ni‑Cd? Jakie są stosowane elektrolity w akumulatorach Ni‑Cd? Jakie ma zalety akumulator Ni‑Cd? Jakie ma wady akumulator Ni‑Cd? Nauczyciel może też przygotować quiz i wykorzystać do tego aplikację Kahoot lub Quizizz z zastosowaniem smartfonów lub tabletów.
Jako podsumowanie lekcji, nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:
Przypomniałem/łam sobie, że...
Co było dla mnie łatwe...
Czego dziś się nauczyłem/łam...
Co sprawiało mi trudność...
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Animacja może być wykorzystana przez uczniów w fazie przygotowania do lekcji oraz przez uczniów nieobecnych na lekcji celem uzupełnienia luk kompetencyjnych.
Materiały pomocnicze:
Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):
Z jakich materiałów zbudowana jest anoda i katoda w akumulatorze Ni‑Cd?
Jak zbudowany jest akumulator Ni‑Cd?
Jakie są stosowane elektrolity w akumulatorach Ni‑Cd?
Jakie ma zalety akumulator Ni‑Cd?
Jakie ma wady akumulator Ni‑Cd?
Nauczyciel przygotowuje cztery małe karteczki z elementami akumulatora, do rozlosowania wśród uczniów: anoda, katoda, separator, elektrolit.
Arkusze papieru A4, mazaki.