Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Terroryzm - nowe zagrożenie dla ładu międzynarodowego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje zjawisko terroryzmu.

• wyjaśnia, czym różni się to zjawisko współcześnie od przykładów terroryzmu we wcześniejszym okresie (przełom XIX/XX w., druga połowa XX w.).

• opisuje największe ataki terrorystyczne, które wydarzyły się na Świecie w XXI w.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Terroryzm - nowe zagrożenie dla ładu międzynarodowego”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wyświetla na tablicy temat lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to obowiązujące uczniów kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel poleca, aby uczniowie, pracując w 4‑osobowych grupach, przygotowali mapę myśli związaną z zagadnieniem lekcji. Każda grupa na środku kartki A4 wpisuje główne hasło „Terroryzm” i rysuje gałęzie mapy. Powinny rozchodzić się promieniście i rozdzielać na kolejne gałęzie. Słowa, które zostaną umieszczone nad gałęziami, powinny być słowami kluczami, które wyrażają istotę myśli lub zagadnienia. Ważne, aby cała mapa zmieściła się na jednej stronie. Po wykonaniu pracy, w zależności od liczebności klasy i czasu, nauczyciel prosi o omówienie mapy myśli przedstawicieli wybranych lub wszystkich grup.

2. Praca z multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel odtwarza nagranie, a następnie poleca, aby uczniowie (wciąż pracując w tych samych zespołach), wykonali polecenie nr 2: opisali najważniejsze różnice między zjawiskiem współczesnego terroryzmu a tym, który był charakterystyczny dla większej części XX wieku. Po ustalonym czasie przedstawiciel jednej grupy prezentuje odpowiedź; pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, nauczyciel uzupełnia ją w razie potrzeby.

3. Praca z pierwszym multimedium („Audiobook”). Nauczyciel przypomina jeden z najgroźniejszych zamachów terrorystycznych ostatnich lat - ataki z 11 września 2001 r. Odtwarza audiobook, a następnie prosi, aby uczniowie indywidualnie wykonali polecenie nr 3: „Wyjaśnij, w jaki sposób George W. Bush starał się ograniczyć zakres konfrontacji między światem Zachodu a światem islamu”. Wybrana osoba (lub ochotnik) przedstawia odpowiedź.

4. Dyskusja. Nauczyciel, nawiązując do polecenia nr 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”, zadaje uczniom pytania: Dlaczego współczesny terroryzm stanowi jedno z największych zagrożeń współczesnego świata? Jakie sposoby walki z tym zjawiskiem waszym zdaniem mogą przynieść najlepsze efekty? Uczniowie przedstawiają swoje propozycje wraz z argumentami.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wraca do map myśli przygotowanych przez uczniów na początku zajęć. Pyta, czy coś chcieliby do nich dodać i dlaczego? Uczniowie uzupełniają mapy myśli.

2. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Prosi wybraną osobę o podsumowanie.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej ucznia oraz pracy klasy.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.

Historia terroryzmu. Od starożytności do Da’isz, pod red. A. Blina i G. Chalianda, Warszawa 2020.

S. Wojciechowski, P. Osiewicz, Zrozumieć współczesny terroryzm, Warszawa 2017.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

A. Pawłowski, Terroryzm w Europie w XIX i XX w., Zielona Góra 1980.

Wskazówki metodyczne:

Audiobook oraz film mogą zostać wykorzystane w lekcjach dotyczących współczesnego świata i jego problemow, a także (audiobook) w lekcjach poświęconych mocarstwowej roli Stanów Zjednoczonych oraz wojnom w Zatoce Perskiej.

Spis ilustracji nieopisanych:

• Ćwiczenie 1: Zamach w Madrycie w 2004 r.; CC BY 2.0, Ramón Peco (desdetasmania), Wikimedia Commons.