Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.1.5

Imię i nazwisko autora lekcji: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Gibt es allgemeine Schönheitskanons?/Czy istnieją ogólne kanony piękna?

Grupa docelowa: III poziom edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Kształtowanie umiejętności wyrażania opinii na temat kanonów piękna.

Doskonalenie umiejętności opisywania i wypowiadania się na temat wyglądu zewnętrznego.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • zastanowi się nad współczesnymi kanonami kobiecego i męskiego piękna;

  • zaprezentuje swój kanon piękna, wykorzystując odmianę przymiotnika po rodzajniku określonym, nieokreślonym oraz bez rodzajnika;

  • opisze swojego przyjaciela/swoją przyjaciółkę.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • pracuje z wykorzystaniem autentycznych materiałów językowych;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji – czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem.

Metody/techniki nauczania:

  • podająca – techniki: pogadanka, praca ze źródłem drukowanym;

  • eksponująca – technika: ćwiczenia przedmiotowe;

  • praktyczna – technika: burza mózgów, „skrzynka pytań”, „walizka i  kosz”, Vier‑Ecken‑Methode;

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca grupowa,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • skrzynka pytań,

  • zdjęcia znanych osób,

  • obraz: „Dziewczyna z perłą”,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy obraz np.: „Dziewczyna z perłą” autorstwa Johannesa Vermeera i prosi uczniów, aby zanotowali na karteczce pierwszą myśl, która przyszła im do głowy po zobaczeniu kobiety przedstawionej na obrazie (uczniowie stoją przed obrazem - symulacja pobytu w galerii sztuki). Następnie uczniowie odczytują na głos swoje skojarzenia, a zadaniem grupy jest odnalezienie na obrazie elementu, który mógł wywołać to skojarzenie.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst „Was schön ist ...” i zastanawiają się, jak autor tekstu przedstawia kwestię istnienia uniwersalnych kanonów piękna (praca w parach).

  • Nauczyciel umieszcza w 4 kątach sali lekcyjnych następujące stwierdzenia: 1. Es gibt keine Schönheitskanons. Alle Menschen sind gleich schön. 2. Es gibt sehr wohl Schönheitsideale. Sie ändern sich im Laufe der Zeit. 3. Heutzutage wollen die meisten Menschen wie Prominente aussehen. 4. Selbst die schönste Muschel hilft nicht, wenn sich eine Person darin schlecht fühlt. Uczniowie wybierają wypowiedź, z którą się zgadzają i w powstałych grupach przygotowują komentarz do wybranego stwierdzenia. Następnie uczniowie prezentują na forum klasy swoje komentarze.

  • Nauczyciel przygotowuje wydruki zdjęć znanych aktorów, modelek, piosenkarzy. Uczniowie zostają podzieleni na grupy, każda z grup losuje sobie po dwa zdjęcia.

  • Uczniowie w grupach zapoznają się z mapą pojęć. Wyjaśniają słownictwo, którego nie znają. Analizują zwroty. Następnie z wykorzystaniem mapy pojęć opisują wybrane osoby, mogą wykorzystać elementy notatki wizualnej. Po wykonaniu zadania każda grupa prezentuje swoje opisy na forum, nie pokazując zdjęć. Pozostali uczniowie starają się odgadnąć, która znana postać została właśnie zaprezentowana.

  • Uczniowie w utworzonych wcześniej grupach wykonują zadania do Multimedium (mapy pojęć).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie wybierają sobie jedną osobę z klasy i starają się w kilku zdaniach opisać jej wygląd zewnętrzny, pozostali uczniowie starają się odgadnąć, o kim mowa.

  • Na zakończenie lekcji w ramach podsumowania nauczyciel organizuje metodę aktywizującą „skrzynkę pytań”. Nauczyciel umieszcza w pudełku kartki z pytaniami dotyczącymi omawianego tematu. Uczniowie podchodzą i losują karteczki, a następnie udzielają odpowiedzi. Metodę można wzbogacić o element rywalizacji – klasę podzielić na 2‑3 grupy, które będą otrzymywały punkty za poprawnie udzielone odpowiedzi.

  • Uczniowie zapisują na karteczce odpowiedzi na pytania: „Co zabierzesz z  dzisiejszej lekcji ze sobą?”, „Co chciałabyś/chciałbyś wyrzucić?” (Metoda ewaluacyjna: Kosz i walizka).

Praca domowa:

Uczniowie opisują wybrany przez siebie portret, sporządzają Steckbrief obrazu, zawierając odpowiedzi na następujące pytania:

  • Kto jest autorem portretu?

  • Kogo przedstawia obraz?

  • Jak wygląda ta osoba?

  • Gdzie można zobaczyć ten portret w oryginale?

  • Kiedy został on namalowany?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy pojęć:

  • przed lekcją: powtórzenie słownictwa z zakresu Człowiek; uczniowie wykorzystując sketchnoting, czyli wizualizacyjne prowadzenie notatek, przygotowują zwroty służące do opisu zewnętrznego osób; przygotowane prace zawieszają w klasie jako pomoc do wykorzystania w opisach;

  • w trakcie lekcji: wykorzystanie do odpowiedzi na jedno z czterech pytań w ćwiczeniu Vier Ecken; uczniowie mogą przygotować wywiad ze znaną osobą, która uważana jest za ideał piękna. Wywiad może zostać zaprezentowany na forum klasy w formie dramy, z wykorzystaniem wcześniej przygotowanych rekwizytów;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu, uczniowie przygotowują w grupach quizy w formie online z wykorzystaniem słownictwa z lekcji, udostępniają je sobie za pomocą kodów QR.

Słownik