Imię i nazwisko autora:

Nina Tomaszewska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Rysujemy linie pola magnetycznego w pobliżu przewodników z prądem: prostoliniowego, kołowego i zwojnicy

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników. .

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
VIII. Magnetyzm. Uczeń:
1) posługuje się pojęciem pola magnetycznego; rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu magnesów stałych i przewodników z prądem (przewodnik prostoliniowy, zwojnica).

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
IX. Magnetyzm. Uczeń:
1) posługuje się pojęciem pola magnetycznego; rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu magnesów stałych i przewodników z prądem (przewodnik prostoliniowy, zwojnica).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu przewodników z prądem o różnych kształtach – prostoliniowego, kołowego, tworzącego zwojnicę,

2. objaśnia związek między liniami pola zwojnicy i liniami pola magnesu sztabkowego,

3. tłumaczy, jak zagęszczenie i kierunek linii pola zależą od kierunku i natężenia prądu.

Strategie nauczania

blended‑learning

Metody nauczania

wykład informacyjny wspomagany pokazem multimedialnym

Formy zajęć:

praca w zespole klasowym

Środki dydaktyczne:

niniejszy e‑materiał + komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel przypomina koncepcję linii pola jako sposobu obrazowania pola. Mówi o tym, że metoda posługiwania się żelaznymi opiłkami do pokazania kształtu linii pola jest stosowana niezależnie od źródła pola magnetycznego – czy będą to magnesy, czy przewodniki z prądem. Przypomina o wektorze indukcji magnetycznej, który charakteryzuje pole magnetyczne i jest styczny do linii pola. Zwrot linii pola magnetycznego pokazuje zwrot wektorów $\overrightarrow{B}$.

Faza realizacyjna:

Najlepiej by było, gdyby nauczyciel przeprowadził pokaz doświadczalny z wykorzystaniem tzw. stolików Ampere’a i pokazał za pomocą metody opiłkowej kształt pola magnetycznego od przewodnika prostoliniowego, kołowego oraz zwojnicy. Jeśli nie ma takiej możliwości, nauczyciel prezentuje rysunki zawarte w materiale. Zadaje uczniom pytanie aktywizujące: na ile i dlaczego pole zwojnicy jest podobne do pola obwodu kołowego? Teraz nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób za pomocą igły magnetycznej można ustalić zwrot linii magnetycznych. Animacja, która może być użyta na lekcji albo po lekcji w domu, służy lepszemu wyobrażeniu sobie przez ucznia przestrzennego obrazu pola magnetycznego przewodnika prostoliniowego i kołowego.

Faza podsumowująca:

W fazie podsumowującej nauczyciel wraz z uczniami powinien rozwiązać zadania: 1, 4, 5, i 6 z zestawu ćwiczeń. Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa, w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i zdobyte umiejętności przez rozwiązanie w domu zadania z zestawu ćwiczeń: 2, 3, 7, 8.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Jeśli nauczyciel nie skorzystał z animacji podczas lekcji, uczeń powinien zapoznać się z nią w domu i odpowiedzieć na zawarte w niej pytania aktywizujące. Można to potraktować jako pracę domową.