Dla nauczyciela

Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat:Budowa i funkcje nauczyń krwionośnych

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Budowa i fizjologia człowieka.
4. Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
9) wykazuje związek między budową i funkcją naczyń krwionośnych;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Funkcjonowanie zwierząt.
2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.
3) Wymiana gazowa i krążenie. Uczeń:
n) wykazuje związek między budową i funkcją naczyń krwionośnych,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje osobiste, społeczne w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne
Uczeń:

  • omawia budowę naczyń krwionośnych;

  • przedstawia funkcję naczyń krwionośnych;

  • wykazuje różnicę między żyłami a tętnicami.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • strategia eksperymentalno‑obserwacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • pogadanka;

  • analiza tekstu źródłowego;

  • analiza grafiki interaktywnej;

  • tworzenie plakatu;

  • obserwacja mikrosopowa;

  • ćwiczenia interaktywne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • trzy arkusze papieru A1, flamastry;

  • mikroskopy;

  • preparaty mikroskopowe (przekrój przez żyłę i tętnicę).

Przebieg zajęć

Faza wstępna

  1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treścią wprowadzenia do e‑materiału.

  2. Nauczyciel zadaje pytania:

  • Jaką funkcję pełnią naczynia krwionośne?

  • Jakie naczynia krwionośne wyróżniamy?

  1. Nauczyciel przedstawia cele lekcji.

Faza realizacyjna

  1. Uczniowie samodzielnie zapoznają się z treścią e‑materiału w sekcji „Przeczytaj”.

  2. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy i rozdaje im arkusze papieru A1 oraz kolorowe flamastry. Każda z nich tworzy plakat na inny temat:

  • grupa I – budowa naczyń krwionośnych;

  • grupa II – porównanie głównych cech tętnic i żył;

  • grupa III – budowa i funkcja naczyń włosowatych.

  1. Liderzy grup, zaczynając od grupy I, podchodzą do tablicy i zawieszają na niej swój plakat. Członkowie pozostałych grup omawiają informacje przedstawione na plakacie i oceniają, czy zostały zaprezentowane w sposób poprawny i pełny. Uzupełniają braki, korygują błędy. Ewentualne wątpliwości rozstrzyga nauczyciel.

  2. Uczniowie, pracując w parach, przeprowadzają obserwację mikroskopową przekrojów żyły i tętnicy. Dokumentują obserwację za pomocą rysunku, zapisując stopień powiększenia mikroskopu. Oznaczają elementy budowy żyły i tętnicy.

  3. Nauczyciel wyświetla grafikę interaktywną przedstawiającą budowę naczyń krwionośnych. Uczniowie porównują opisy zmieszczone na grafice z oznaczeniami wykonanymi przez siebie na rysunkach wykonanych podczas obserwacji mikroskopowej.

Faza podsumowująca

  1. Uczniowie, pracując w parach, wykonują polecenia odnoszące się do grafiki interaktywnej. Ochotnicy przedstawiają swoje odpowiedzi na forum klasy.

  2. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 1–6.

Praca domowa

Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 7–8.

Materiały pomocnicze:

  • Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:

Nauczyciel może wykorzystać grafikę interaktywną w fazie wstępnej, by wprowadzić uczniów w temat lekcji.

Sprawdź się