Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Najbardziej zanieczyszczone miasta Polski

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa trzecia

PODSTAWA PROGRAMOWA

XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.

Uczeń:

10) dokonuje analizy stanu środowiska w Polsce i własnym regionie oraz przedstawia wnioski z niej wynikające, korzystając z danych statystycznych i aplikacji GIS.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• charakteryzuje zanieczyszczenia powietrza polskich miast, zna ich źródło oraz skład,

• wymienia najbardziej zanieczyszczone miasta Polski,

• interpretuje przyczyny zanieczyszczeń oraz podaje sposoby zapobiegające tak dużej emisji substancji szkodliwych.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, gamifikacji, flipped classroom

Formy zajęć: praca w grupach

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Materiały Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii umieszczone na stronie: https://www.gov.pl/web/rozwoj‑praca‑technologia/czyste‑powietrze1

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska – Monitoring jakości powietrza: http://www.gios.gov.pl/pl/stan‑srodowiska/monitoring‑jakosci‑powietrza

Portal jakości powietrza on‑line: http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current

Materiały dotyczące jakości powietrza na stronie inspektoratu ochrony środowiska województwa właściwego dla miejsca lokalizacji szkoły

Program ochrony środowiska dla gminy właściwej dla miejsca lokalizacji szkoły

Materiały Polskiego Alarmu Smogowego: https://www.polskialarmsmogowy.pl/

PRZEBIEG LEKCJI

Uczniowie powinni przed lekcją zapoznać się z blokiem „Przeczytaj” e‑materiału.

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie w temat lekcji poprzez omówienie/przypomnienie najważniejszych pojęć dotyczących zanieczyszczenia środowiska w miastach – np. smog, niska emisja.

Faza realizacyjna

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest udział w grze edukacyjnej w postaci quizu z e‑materiału.

• Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel).

• Wyświetlenie na ekranie pytań i grafik do gry edukacyjnej z e‑materiału; wytypowani liderzy grup po krótkiej naradzie w swoich zespołach udzielają odpowiedzi wg zasady określonej przez nauczyciela (ustalona kolejność odpowiedzi, zgłaszanie do każdego pytania itp.); uczniowie uzasadniają wybór wariantu odpowiedzi.

• Podsumowanie wyników gry edukacyjnej przez nauczyciela, ewentualne uzupełnienie informacji, wskazanie zwycięskiej grupy.

• Kilkuminutowa burza mózgów w grupach i dyskusja z udziałem wszystkich uczniów służąca sformułowaniu prawidłowości dotyczących przyczyn zanieczyszczenia powietrza w miastach. Nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia, zadaje pytania naprowadzające.

• Podsumowanie przez nauczyciela treści prezentowanych w dyskusji.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.

• Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń z e‑materiału, przedstawienie wyników na forum klasy.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Dokończenie ćwiczeń zawartych w e‑materiale i zapoznanie się z pozostałymi informacjami w domu.

• Praca pisemna pt. „W jaki sposób można przeciwdziałać występowaniu zanieczyszczeń w miastach?”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafiki z e‑materiału i gra edukacyjna mogą być wykorzystane do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego zagrożeń i ochrony środowiska. Mogą być także przedstawione podczas innych lekcji dotyczących problemów środowiskowych Polski i świata np. ,,Główne przyczyny zanieczyszczeń środowiska w Polsce”, ,,Rodzaje smogu” oraz ,,Przykłady działań organizacji międzynarodowych i rządów państw w celu redukcji zanieczyszczeń atmosfery”. Treści przedstawione w czasie lekcji mogą zainspirować ucznia do własnych przemyśleń na temat zagrożeń środowiska i potrzeb jego ochrony.