Scenariusz zajęć

Autor: Marcin Sz. Małecki, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Jakie są właściwości fizykochemiczne jodu?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

X. Metale, niemetale i ich związki. Uczeń:

11) analizuje i porównuje właściwości fizyczne i chemiczne fluorowców.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• opisuje właściwości fizykochemiczne jodu;

• koreluje właściwości fizykochemiczne jodu z jego zastosowaniami;

• wiąże wpływ budowy cząsteczki jodu z jego właściwościami.

Strategie nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• dyskusja dydaktyczna;

• analiza materiału źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• symulacja interaktywna;

• technika bateria.

Formy pracy:

• praca zbiorowa;

• praca w grupach;

• praca w parach;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• rzutnik multimedialny;

• tablica interaktywna/tablica i kreda/pisak.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wyświetla okładkę e‑materiału. Następnie zadaje uczniom pytanie: Dlaczego zalecane jest przebywanie nad morzem, szczególnie dla mieszkańców gór? Nauczyciel inicjuje dyskusję o jodzie i jego właściwościach. Następnie zadaje pytanie: Co ma wspólnego fiołek z jodem? Nauczyciel zapisuje słowo „Ion”, oznaczające fiołek. Następnie naprowadza uczniów na powiązanie koloru rośliny do koloru jodu.

2. Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów. Uczniowie starają się odpowiedzieć na pytanie: Jakie właściwości fizyczne i chemiczne charakteryzują jod? Nauczyciel zapisuje propozycje na tablicy.

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują na kartkach i gromadzą w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy układ okresowy pierwiastków chemicznych. Prosi uczniów o wskazanie 17. grupy układu okresowego. Uczniowie wymieniają pierwiastki, które znajdują się w grupie 17. oraz wyjaśniają, jak zmieniają się właściwości pierwiastków w grupie – reaktywność, kolor, stan skupienia. Nauczyciel weryfikuje poprawność merytoryczną wypowiedzi uczniów.

2. Odsyła uczniów do multimedium bazowego. Uczniowie, korzystając z symulacji interaktywnej, wykonują eksperyment: sublimacja jodu.

3. Zapoznają się z treściami e‑materiału z sekcji „Przeczytaj”, dotyczącymi właściwości fizycznych i chemicznych jodu, po czym trwa pogadanka. Powrót do fazy wstępnej i porównanie wypowiedzi uczniów ze zdobytą wiedzą.

4. Uczniowie wyszukują w e‑materiale odpowiedzi na pytanie: Jakie jest wykorzystanie jodu w chemii nieorganicznej oraz w chemii organicznej? Uczniowie swoje propozycje zgłaszają na forum klasy.

5. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie na planszy z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania, np. co 5‑10%, zaznaczają cenkami, w jakim stopniu opanowali zagadnienia, które wynikają z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji. W przypadku, gdy bateria nie jest naładowana w 100%, zastanawiają się, w jaki sposób podnieść swój poziom posiadanej wiedzy.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się” pozostałe ćwiczenia, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Symulacja interaktywna może być wykorzystana w trakcie lekcji oraz jako pomoc przy wykonaniu zadania domowego. Uczniowie nieobecni na lekcji medium mogą wykorzystać do uzupełnienia swoich luk kompetencyjnych.

Materiały pomocnicze:

1. Nauczyciel przygotowuje planszę z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania, np. co 5‑10%, do oceny stopnia opanowania zagadnień oraz cenki dla uczniów.