Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: System kanclerski

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

4) charakteryzuje systemy polityczne oparte na współpracy legislatywy i egzekutywy – parlamentarno‑gabinetowy (na przykładzie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) i kanclerski (na przykładzie Republiki Federalnej Niemiec); wykazuje, że elementy tych systemów obowiązują w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje kanclerski system polityczny;

• wyjaśnia, jak działa system kanclerski na przykładzie Republiki Federalnej Niemiec;

• ocenia wady i zalety tego systemu;

• wskazuje elementy systemu kanclerskiego w systemie politycznym Rzeczypospolitej Polskiej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• praca ze schematem interaktywnym;

• metoda wykładu.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Wprowadzenie do tematu lekcji oraz wskazanie jej celów.

2. Zapoznanie uczniów ze schematem interaktywnym opisującym system polityczny Republiki Federalnej Niemiec. Przygotowanie przez uczniów mapy myśli charakteryzującej takie rozwiązanie w systemie politycznym państwa.

Faza realizacyjna

1. System kanclerski – charakterystyka rozwiązania systemowego w sposobie sprawowania władzy. Wskazanie jego podstawowych założeń ustrojowych.

2. Analiza przez zespół klasowy schematu interaktywnego przedstawiającego system polityczny Republiki Federalnej Niemiec. Wykonanie ćwiczeń do multimedium. Uczniowie przedstawiają swoje mapy myśli, wskazując na newralgiczne elementy systemu politycznego Niemiec.

3. Rola kanclerza w Republice Federalnej Niemiec, omówienie jego kompetencji i szczególnej pozycji jako szefa rządu oraz wskazanie przesłanek do wygaśnięcia jego funkcji.

4. Burza mózgów – istota konstruktywnego wotum nieufności jako sposobu na zmianę kanclerza. Próba uzasadnienia, czy jest to skuteczne rozwiązanie na wypadek kryzysu politycznego.

5. Omówienie roli ustawodawczego stanu wyjątkowego w przypadku funkcjonowania rządu kierowanego przez kanclerza mniejszości.

6. Przedstawienie elementów systemu kanclerskiego w systemie politycznym Rzeczypospolitej Polskiej.

Faza podsumowująca

1. Podsumowanie tematu lekcji przez wskazanie zalet i wad systemu kanclerskiego – wykonanie notatki z lekcji.

2. Wykonanie ćwiczeń 1–4 z modułu „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Wykonanie pozostałych ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Czy Angela Merkel pobije rekord?, dw.pl.

Konstytucja Niemiec, tłum. Bogusław Banaszak, Agnieszka Malicka, libr.sejm.gov.

Konstanty Wojtaszczyk, W systemie kanclerskim łatwiej jest dokonywać ważnych reform, polskatimes.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Schemat interaktywny może zostać wykorzystany do lekcji powtórzeniowej o systemach politycznych lub jako materiał pomocniczy przy realizacji projektu poświęconego Republice Federalnej Niemiec.