Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Metody pozyskiwania i analizy danych dla regionu – powtórzenie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa

I. Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne: wywiady, badania ankietowe, analiza źródeł kartograficznych, wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych i geoinformacyjnych do pozyskania, tworzenia zbiorów, analizy i prezentacji danych przestrzennych.

Uczeń:

3) stosuje wybrane metody kartograficzne do prezentacji cech ilościowych i jakościowych środowiska geograficznego i ich analizy z użyciem narzędzi GIS.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wskazuje źródła informacji geograficznych, które można wykorzystać podczas zbierania danych o regionie,

  • ocenia przydatność różnych źródeł informacji geograficznych oraz metod pozyskiwania tych informacji,

  • wyszukuje określone informacje geograficzne, korzystając z różnych źródeł wiedzy.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, burza mózgów, dyskusja, mapa myśli, metody operatywne (praca z grafiką interaktywną, z tekstem e‑materiału)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca zespołowa na forum klasy

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, karteczki samoprzylepne, arkusze papieru, pisaki

Materiały pomocnicze

Kaczmarczyk S., Klasyfikacja metod zbierania danych ze źródeł pierwotnych w badaniach marketingowych, „Studia Ekonomiczne” 2014, nr 195, s. 55–64.

Kunz M., Nowoczesne metody i narzędzia telegeoinformatyczne służące pozyskiwaniu informacji geograficznej, [w:] Systemy informacji geograficznej w zarządzaniu obszarami chronionymi – od teorii do praktyki, M. Kunz, A. Nienartowicz (red.), Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Tucholski Park Krajobrazowy, Toruń 2013, s. 85–96.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel inicjuje pogadankę na temat terminu „mała ojczyzna”.

  • Następnie prosi uczniów o zapisanie na karteczkach samoprzylepnych odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób możemy pozyskać informacje o naszej „małej ojczyźnie”.

  • Uczniowie przyklejają karteczki do tablicy, następuje analiza, grupowanie informacji.

  • Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nawiązując do zapisanych na karteczkach informacji, nauczyciel prosi o ocenę przedstawionych źródeł (które podają nam najwięcej informacji, które mogą być subiektywne, a które obiektywne) – dyskusja na forum klasy.

  • Następnie nauczyciel przedstawia fragment e‑materiału Analiza danych o regionie.

  • Uczniowie wspólnie omawiają wady i zalety przedstawionych źródeł informacji o regionie; pogłębiają wcześniejsze informacje, uzupełniają ocenę źródeł, wyróżniają metody badawcze.

  • Uczniowie łączą się w grupy (maksymalnie 8 grup), każda z nich otrzymuje arkusz papieru i pisaki.

  • Uczniowie zapoznają się z poleceniem do grafiki interaktywnej. Zadaniem grup jest przygotowanie zestawienia bezpośrednich oraz pośrednich źródeł informacji geograficznych oraz opisanie sposobów i metod ich pozyskiwania, które byłyby przydatne podczas opracowania danego tematu (przykłady tematów podane w poleceniu do grafiki interaktywnej). Ponadto uczniowie wymieniają instytucje lokalne, do których można się zgłosić w celu uzyskania potrzebnych danych. Tematy mogą zostać przydzielone poszczególnym grupom w drodze losowania.

  • Uczniowie, pracując w grupach, tworzą mapy myśli, które następnie prezentują na forum klasy.

  • Następuje podsumowanie nauczyciela (które źródła, sposoby i metody pozyskiwania informacji powtarzały się najczęściej, które pojawiły się np. tylko raz), ewentualna dyskusja na forum klasy na temat przedstawionych źródeł informacji geograficznej, sposobów i metod pozyskiwania tych informacji.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel wprowadza uczniów do ćwiczeń w e‑materiale – w zależności od tempa pracy uczniowie wykonują kilka wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń.

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia zaangażowanie uczniów.

  • Przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

  • Przygotowujemy folder turystyczny o własnym regionie („małej ojczyźnie”). Zaproponuj źródła informacji, sposoby ich prezentacji i metody badawcze, które Twoim zdaniem są wskazane dla tego opracowania. Swój wybór krótko uzasadnij.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę interaktywną można wykorzystać na lekcjach z zakresu podstawowego i rozszerzonego – w zakresie podstawowym do działu I. dotyczącego źródeł informacji geograficznej; w zakresie rozszerzonym do działu XVI. dotyczącego badań i obserwacji terenowych we własnym regionie. Grafikę można wykorzystać również np. w niektórych projektach edukacyjnych realizowanych na lekcjach geografii, dotyczących zróżnicowanej tematyki.