Autor: Sebastian Guz

Przedmiot: Matematyka

Temat: Co Ziemianie wiedzą o Słońcu? Notacja wykładnicza

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy.

I. Liczby rzeczywiste.

Uczeń:

4) stosuje związek pierwiastkowania z potęgowaniem oraz prawa działań na potęgach i pierwiastkach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii

• kompetencje cyfrowe

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się

Cele operacyjne:

Uczeń:

• odróżnia notację wykładniczą od zapisu pozycyjnego.

• wymienia zalety notacji wykładniczej.

• przekształca zapis pozycyjny liczby na zapis liczby w notacji wykładniczej i odwrotnie.

• porównuje ze sobą liczby zapisane za pomocą notacji wykładniczej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• metoda kuli śniegowej,

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem medium bazowego i ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel prosi uczniów, żeby poszukali niektórych danych charakteryzujących Słońce, np. jego średnicę i masę, objętość itp. Mają je zapisać na tablicy. Jeśli uczniowie podadzą zwykły zapis, nauczyciel pyta, jak można zapisać liczby krócej. Jeśli od razu użyją sposobu notacji wykładniczej, nauczyciel podaje cel zajęć: Poznacie zalety notacji wykładniczej.

2. Na dowolnym przykładzie nauczyciel prezentuje uczniom, czym jest notacja wykładnicza. Nie podaje uczniom definicji, tylko posługuje się przykładem.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie, metodą kuli śniegowej, opracowują definicje notacji wykładniczej. Opis metody:

a. Najpierw każdy uczeń indywidualnie opracowuje odpowiedź na zadane pytanie.

b. Potem uczniowie łączą się w pary, porównują swoje propozycje i spisują na osobnej kartce listę wspólnych rozwiązań.

c. Następnie uczniowie gromadzą się w czwórkach i w podobny sposób konfrontują swoje stanowiska, a zebrane rozwiązania zapisują na nowej kartce.

d. W dalszej części uczniowie łączą się w jeszcze liczniejsze grupy, aż wobec postawionego problemu wypowie się cała klasa. Wszystkie uzgodnione na forum całej klasy odpowiedzi wraz z argumentami zostają zapisane na tablicy.

Po wykonaniu zadania i ustaleniu wspólnie przez uczniów definicji nauczyciel weryfikuje ją i w razie potrzeby uzupełnia.

2. Praca z animacją. Uczniowie oglądają film, zwracając uwagę na sposób porównania licz zapisanych sposobem notacji wykładniczej. Następnie omawiają animację wraz z nauczycielem i rozwiązują krótki test w e‑materiale.

3. Uczniowie rozwiazują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela. Wspólnie z nauczycielem omawiają odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Jako podsumowanie nauczyciel zadaje uczniom pytania:

• Jakie zalety ma notacja wykładnicza?

• W jakich dziedzinach nauki stosuje się notację wykładniczą?

• Czym jest notacja naukowa i czym różni się od wykładniczej?

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na lekcji.

2. Zadanie dla uczniów chętnych: Gdzie się wykorzystuje mantysę liczby? Poszukaj informacji na ten temat i zrób krótką notatkę.

Materiały pomocnicze:

Notacja wykładnicza liczbDLsZImdbDNotacja wykładnicza liczb

Encyklopedia. Matematyka, wyd. Greg, Kraków 2019

Jan Kądziołka, Kazimierz Kocimowski, Edward Wołon, Świat w liczbach 2013, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2013

Wskazówki metodyczne:

Animacja może być wykorzystana przez chętnych uczniów do samodzielnego przygotowania prezentacji na temat zastosowania notacji wykładniczej w innych dziedzinach wiedzy. Uczniowie mogą sięgnąć po konkretne przykłady z nauk przyrodniczych czy ekonomicznych.