Autor: Maurycy Gast

Temat: Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Poznasz metody liczenia częstości wystąpień.

• Dowiesz się, jak powinno wyglądać obliczanie średniej z pominięciem wartości zerowych.

• Bezbłędnie przypiszesz wartości do kategorii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treściami w sekcji „Samouczek I”.

Faza wstępna:

1. Ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

2. Prowadzący prosi uczniów, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel je dopowiada.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Samouczek I”. Na forum klasy uczniowie analizują zawarty w niej film. Wybrany uczestnik zajęć czyta treść polecenia nr 1: „Należysz do szkolnego klubu sportowego. Trener poprosił cię, abyś przygotował zestawienie osób, które zostały wybrane w zeszłym roku do reprezentowania szkoły na zawodach. W każdej konkurencji brała udział tylko jedna osoba z tej samej szkoły, ale mogła ona jednocześnie startować w kilku dyscyplinach. Policz, ile razy i jakie osoby miały okazje reprezentować szkołę.” proponuje rozwiązanie i omawia jego kolejne kroki.

2. Nauczyciel pozostawia wyświetloną zawartość sekcji „Samouczek I”, czyta treść polecenia nr 2. Prosi uczniów, aby w parach przeanalizowali rozwiązanie problemu. Wybrana para prezentuje wynik swojej pracy na forum klasy.

3. Uczniowie wspólnie zapoznają się z treścią i filmem umieszczonym w sekcji „Samouczek II”. Następnie indywidualnie przechodzą do rozwiązania polecenia nr 1: „W ramach projektu twoja klasa musi przeprowadzić ankietę na temat częstości spożywania mięsa w ciągu tygodnia przez waszych rówieśników. Oblicz średnią liczbę spożywanych posiłków mięsnych w ciągu tygodnia. Pamiętaj, aby w swoich obliczeniach nie uwzględniać wegan i wegetarian. Dodatkowo przedstaw częstość spożywania mięsa w tygodniu na wykresie kolumnowym”. Po jego wykonaniu przedstawiają rezultat swojej pracy uczniowi siedzącemu obok. W przypadku wątpliwości i trudności przy rozwiązywaniu zadania nauczyciel omawia je na forum klasy.

4. Nauczyciel odczytuje wyświetlone na tablicy polecenie nr 2: „Twoi rodzice prowadzą firmę zajmującą się przewozem osób. Poprosili cię o pomoc w obliczeniu wynagrodzenia, jakie powinni otrzymać zatrudnieni kierowcy. Za każdy przejechany kilometr otrzymują 0,5 zł. Jeśli pracownik przejedzie więcej kilometrów niż wynosi dzienna średnia (liczona tylko z przejazdów osób, które tego dnia wyruszyły w trasę) to otrzymuje premię w wysokości 30% swojego dziennego wynagrodzenia.” z sekcji „Samouczek II”. Uczniowie rozwiązują je w parach. Na koniec chętna lub wybrana para przedstawia wynik swojej pracy na forum klasy.

5. Prowadzący zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku przejdą do części z sekcji „Samouczek III”. Każdy z uczniów samodzielnie zapoznaje się z udostępnionym materiałem. Nauczyciel w razie potrzeby wyjaśnia uczniom zawarte w nim zagadnienia.

6. Praca indywidualna – implementacja poznanej techniki do rozwiązywania problemów informatycznych – wykonywanie ćwiczeń z sekcji „Samouczek III”.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat zrealizowanych celów (czego uczniowie się nauczyli).

Praca domowa:

1. Uczniowie opracowują FAQ (minimum 3 pytania i odpowiedzi) do tematu lekcji („Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”).

Materiały pomocnicze:

• Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

• Multimedium w sekcji „Samouczek II” można potraktować jako zadanie domowe dotyczące analizy problemu zawartego w temacie „Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”.