Dla nauczyciela
Autor: Maurycy Gast
Przedmiot: Informatyka
Temat: Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Poznasz metody liczenia częstości wystąpień.
Dowiesz się, jak powinno wyglądać obliczanie średniej z pominięciem wartości zerowych.
Bezbłędnie przypiszesz wartości do kategorii.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treściami w sekcji „Samouczek I”.
Faza wstępna:
Ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.
Prowadzący prosi uczniów, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel je dopowiada.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Samouczek I”. Na forum klasy uczniowie analizują zawarty w niej film. Wybrany uczestnik zajęć czyta treść polecenia nr 1: „Należysz do szkolnego klubu sportowego. Trener poprosił cię, abyś przygotował zestawienie osób, które zostały wybrane w zeszłym roku do reprezentowania szkoły na zawodach. W każdej konkurencji brała udział tylko jedna osoba z tej samej szkoły, ale mogła ona jednocześnie startować w kilku dyscyplinach. Policz, ile razy i jakie osoby miały okazje reprezentować szkołę.” proponuje rozwiązanie i omawia jego kolejne kroki.
Nauczyciel pozostawia wyświetloną zawartość sekcji „Samouczek I”, czyta treść polecenia nr 2. Prosi uczniów, aby w parach przeanalizowali rozwiązanie problemu. Wybrana para prezentuje wynik swojej pracy na forum klasy.
Uczniowie wspólnie zapoznają się z treścią i filmem umieszczonym w sekcji „Samouczek II”. Następnie indywidualnie przechodzą do rozwiązania polecenia nr 1: „W ramach projektu twoja klasa musi przeprowadzić ankietę na temat częstości spożywania mięsa w ciągu tygodnia przez waszych rówieśników. Oblicz średnią liczbę spożywanych posiłków mięsnych w ciągu tygodnia. Pamiętaj, aby w swoich obliczeniach nie uwzględniać wegan i wegetarian. Dodatkowo przedstaw częstość spożywania mięsa w tygodniu na wykresie kolumnowym”. Po jego wykonaniu przedstawiają rezultat swojej pracy uczniowi siedzącemu obok. W przypadku wątpliwości i trudności przy rozwiązywaniu zadania nauczyciel omawia je na forum klasy.
Nauczyciel odczytuje wyświetlone na tablicy polecenie nr 2: „Twoi rodzice prowadzą firmę zajmującą się przewozem osób. Poprosili cię o pomoc w obliczeniu wynagrodzenia, jakie powinni otrzymać zatrudnieni kierowcy. Za każdy przejechany kilometr otrzymują 0,5 zł. Jeśli pracownik przejedzie więcej kilometrów niż wynosi dzienna średnia (liczona tylko z przejazdów osób, które tego dnia wyruszyły w trasę) to otrzymuje premię w wysokości 30% swojego dziennego wynagrodzenia.” z sekcji „Samouczek II”. Uczniowie rozwiązują je w parach. Na koniec chętna lub wybrana para przedstawia wynik swojej pracy na forum klasy.
Prowadzący zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku przejdą do części z sekcji „Samouczek III”. Każdy z uczniów samodzielnie zapoznaje się z udostępnionym materiałem. Nauczyciel w razie potrzeby wyjaśnia uczniom zawarte w nim zagadnienia.
Praca indywidualna – implementacja poznanej techniki do rozwiązywania problemów informatycznych – wykonywanie ćwiczeń z sekcji „Samouczek III”.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat zrealizowanych celów (czego uczniowie się nauczyli).
Praca domowa:
Uczniowie opracowują FAQ (minimum 3 pytania i odpowiedzi) do tematu lekcji („Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”).
Materiały pomocnicze:
Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.
Wskazówki metodyczne:
Multimedium w sekcji „Samouczek II” można potraktować jako zadanie domowe dotyczące analizy problemu zawartego w temacie „Statystyczna analiza danych z uwzględnieniem kategorii w arkuszu kalkulacyjnym”.