Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Wojna wszystkich ze wszystkimi: mandaty brytyjski i francuski na Bliskim Wschodzie.

Grupa docelowa: Liceum.

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje różne aspekty życia codziennego na Bliskim Wschodzie w pierwszej połowie XX w.;

• wyjaśnia sprzeczność interesów poszczególnych stron konfliktu w Palestynie;

• charakteryzuje trudności w osiąganiu kompromisowych rozwiązań w skomplikowanych sporach politycznych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka,

• elementy dramy,

• analiza SWOT,

• zabawa dydaktyczna.

Formy zajęć:

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• kartki papieru,

• rzutnik, komputer,

• flamastry bądź inne przybory do rysowania.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Nauczyciel zobowiązuje uczniów do zapoznania się z częścią „Przeczytaj” oraz zadaniami wprowadzającym do tematyki lekcji. Uczniowie powinni również wcześniej zostać podzieleni na sześć grup. Uczniowie w formie pracy domowej (albo podczas lekcji – do decyzji nauczyciela) pracują nad zadaniami:

Grupa 1: Opracowanie krótkiego przewodnika po międzywojennej Jerozolimie dla chrześcijańskiego pielgrzyma (przykładowe problemy: co ze sobą zabrać, jakie miejsca warto zobaczyć i dlaczego, na co uważać; forma dowolna, np. plakat, broszura, prezentacja PowerPoint – do wyboru uczniów).

Grupa 2: Opracowanie krótkiego przewodnika po międzywojennej Jerozolimie dla muzułmańskiego pielgrzyma (przykładowe problemy: co ze sobą zabrać, jakie miejsca warto zobaczyć i dlaczego, na co uważać; forma dowolna, np. plakat, broszura, prezentacja PowerPoint – do wyboru uczniów).

Grupa 3: Opracowanie krótkiego przewodnika po międzywojennej Jerozolimie dla spragnionego „egzotyki” europejskiego turysty (forma dowolna, np. plakat, broszura, prezentacja PowerPoint – do wyboru uczniów).

Grupa 4: Przygotowanie scenki – dyskusja na temat przyszłości Palestyny w kafejce przy Bramie Jafskiej – okres międzywojenny, początek drugiej dekady XX w. (uczestnicy: syjonista, islamski fundamentalista, ortodoksyjny Żyd, demokratyczny liberał arabski, urzędnik brytyjski).

Grupa 5: Przygotowanie relacji z podróży do międzywojennej Jerozolimy – opis różnorodności ludzi zamieszkujących miasto (forma dowolna, np. plakat, broszura, prezentacja PowerPoint – do wyboru uczniów).

Grupa 6: Przygotowanie komentarza do filmu niemego o Bejrucie.

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji.

2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

• Na postawie mapy Bliskiego Wschodu: omówienie powojennych ustaleń politycznych odnośnie regionu.

• Scenka: rozmowa Francuza z mieszkańcami Libanu dotycząca sytuacji politycznej w regionie.

3. Nauczyciel przypomina, na czym polegały zadania poszczególnych grup.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel wyznacza czas prezentacji każdej grupy.

2. Prezentacja pracy poszczególnych grup, każda grupa wyznacza jedną osobę, która przedstawia przygotowane zadanie.

3. Krótkie podsumowanie prezentacji uczniów i dyskusja, nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

4. Nauczyciel wprowadza następną fazę lekcji: poszukiwanie możliwych rozwiązań zapewnienia pokojowego współżycia różnorodnych grup etnicznych i religijnych zamieszkujących Palestynę. Nauczyciel proponuje możliwe rozwiązania: utworzenie w Palestynie niepodległego państwa arabskiego, utworzenie na obszarze Palestyny niepodległego państwa żydowskiego, podział Palestyny na dwa państwa: arabskie i żydowskie. Uczniowie rozpatrują mocne i słabe strony proponowanych przez nauczyciela rozwiązań. Opracowują analizę SWOT. Wybrany uczeń lub uczennica przedstawia swoje wnioski.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie próbują rozstrzygnąć, dlaczego społecznościom zamieszkującym Palestynę trudno było (i wciąż jest) znaleźć kompromis w kwestii zapewnienia bezpiecznej przyszłości tego obszaru. Wybrana osoba podsumowuje lekcję.

2. Nauczyciel ocenia (słownie) pracę klasy w trakcie zajęć oraz pracę wylosowanej grupy, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

Nauczyciel powinien się odwołać w tym miejscu do któregoś z zadań z sekcji ćwiczeniowej.

Praca domowa:

Porównaj sytuację mandatów brytyjskich i francuskich na Bliskim Wschodzie. Wskaż trzy różnice w sytuacji politycznej na tych obszarach.

Materiały pomocnicze:

P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 1992.

Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.

S. Sebag Montefiore, Jerozolima. Biografia, Warszawa 2011.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Multimedium bazowe może być wykorzystane przez uczniów jako materiał do pracy w grupach nad przygotowaniem inscenizacji oraz prezentacji.