Scenariusz lekcji

Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska

Temat: Biomy wodne

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Scharakteryzujesz biomy wodne.

• Przedstawisz strefy w zbiornikach wodnych.

• Podzielisz biomy ze względu na zawartość soli w wodzie, która w nich występuje.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• strategia operacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• pogadanka;

• tworzenie plakatu;

• mapa myśli;

• ćwiczenia interaktywne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• duże arkusze papieru, kolorowe pisaki, kolorowy papier samoprzylepny, nożyczki.

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z udostępionym e‑materiałem.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie, czym jest biom, oraz wyjaśnienie na podstawie przeczytanego tekstu, jak są rozmieszczone na Ziemi biomy wodne.

2. Nauczyciel zadaje pytania: „Jakie podobieństwa i różnice występują między szkolnym akwarium a naturalnym ekosystemem wodnym? Jak często trzeba czyścić nasze akwarium, a jak oczyszcza się ekosystem wodny? Czy wszystkie gatunki występujące w naturalnym ekosystemie można hodować w akwarium? Dlaczego?”.

3. Nawiązanie do tematu lekcji: „Wyobraźcie sobie, że jesteście przedstawicielami biura podróży. Spróbujcie zachęcić turystów do odwiedzenia waszego ekosystemu – wykonacie plakat reklamowy”.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na 6 grup: jezioro, morze, strefa przybrzeżna, rafa koralowa, mokradło, estuarium. Przydział tematów odbywa się przez losowanie. Każda grupa otrzymuje arkusz, pisaki, nożyczki i papier samoprzylepny. Uczniowie, pracując w grupach, wyszukują informacje na temat opisywanego ekosystemu (korzystają również z filmu zawartego w e‑materiale) – opracowują tekst (np. ciekawostki o charakterystycznych roślinach i zwierzętach, wierszyki z uwzględnieniem znaczenia ekosystemu) i stronę graficzną plakatu.

2. Grupy wieszają plakaty w widocznym miejscu i prezentują je, podkreślając zalety „swojego” ekosystemu. Uczniowie wybierają najciekawszy plakat i uzasadniają swój wybór.

3. Uczniowie wspólnie wykonują na tablicy mapę myśli porządkującą informacje na temat podziałów biomów wodnych oraz stref w zbiornikach wodnych.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia od 1 do 5 zawarte w e‑materiale, dotyczące cech biomów wodnych. Wybrane osoby przedstawiają odpowiedzi na forum klasy.

Praca domowa:

• Wykonaj ćwiczenia od 6 do 8 oraz polecenia do filmu.

• Dla chętnych: Sporządź notatkę, w której przeanalizujesz możliwe skutki napływu turystów do „twojego” ekosystemu: korzyści i wady.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

Film można wykorzystać na zajęciach z ekologii w klasach młodszych oraz na lekcji powtórkowej.