Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Adaptacje płazów do życia w dwóch środowiskach: wodnym i lądowym
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wyjaśnisz, w jaki sposób płazy przystosowane są do życia w wodzie.
Scharakteryzujesz cechy przystosowujące płazy do życia na lądzie.
Uzasadnisz, że płazy to zwierzęta przystosowane do wodno‑lądowego trybu życia.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
gra dydaktyczna;
mapa myśli;
praca z modelem 3D.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu;
arkusze papieru, flamastry.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla i odczytuje temat lekcji oraz zawarte w sekcji „Wprowadzenie” cele zajęć. Prosi uczniów lub wybraną osobę o sformułowanie kryteriów sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Uczniowie formułują pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”, przedstawiającym adaptacje płazów do życia na lądzie, oraz modelem 3D zawartym w tej sekcji. Następnie, pracując w parach, porządkują wiadomości w postaci mapy myśli na otrzymanym arkuszu papieru.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie polecenie nr 3 („Wyjaśnij, dlaczego płazy wykonują głową tylko ruchy góra–dół”) z sekcji „Gra edukacyjna” oraz ćwiczenie nr 7 („Wyjaśnij, dlaczego larwy płazów wydalają amoniak, a osobniki dorosłe – mocznik”) z sekcji „Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką. Wybrane osoby przedstawiają odpowiedzi na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Praca z multimedium („Gra edukacyjna”). Uczniowie dzielą się na zespoły i rozwiązują pytania quizowe. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel ogłasza zwycięską drużynę.
Nauczyciel zadaje pytania w celu sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy przez uczniów: „W kierunku jakich przystosowań musiały ewoluować płazy? Z jakiego środowiska się wywodzą i do jakiego musiały się dostosować?”.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 oraz 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Gra edukacyjna” jako inspirację do przygotowania własnego quizu.