Imię i nazwisko autora:

Ewelina Kędzierska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Prawo powszechnego ciążenia

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

III. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:
1) posługuje się prawem powszechnego ciążenia do opisu oddziaływania grawitacyjnego; wskazuje siłę grawitacji jako przyczynę spadania ciał.

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:
1) posługuje się prawem powszechnego ciążenia do opisu oddziaływania grawitacyjnego; wskazuje siłę grawitacji jako przyczynę spadania ciał.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. zrozumie, czego dotyczy prawo powszechnego ciążenia.

2. dowie się, dlaczego omawiane prawo uzyskało przymiotnik „powszechne”.

3. dowie się, czym jest stała grawitacyjna i zrozumie, dlaczego określana jest mianem uniwersalnej.

4. przeanalizuje, jak siła grawitacji zależy od masy i od odległości pomiędzy masami.

Strategie nauczania:

blended‑learning

Metody nauczania:

merytoryczna dyskusja wprowadzająca, obserwacja, doświadczenia, podsumowująca rozmowa kierowana

Formy zajęć:

– praca w parach,
– praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

tablica multimedialna / rzutnik

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Zgodnie ze strategią blended‑learning, w systemie klasowo - lekcyjnym nauczyciel rozpoczyna lekcję. Należy zaciekawić uczniów tematem – efekt ten może uzyskać poprzez odniesienie do życia codziennego, pokazanie oczywistego doświadczenia obrazującego upadanie przedmiotów na podłoże, opowiedzenie anegdotki o Newtonie, któremu jabłko spadło na głowę. Następnie, zadaniem nauczyciela jest rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów w kontekście realizowanego tematu oraz nawiązanie do tej wiedzy w merytorycznej dyskusji wprowadzającej. W tej części uczniowie powinni krótko scharakteryzować siłę grawitacji.

Faza realizacyjna:

Konstruowanie wiedzy z zakresu nowego tematu:

• nauczyciel przedstawia uczniom informacje na temat prawa powszechnego ciążenia,

• uczniowie słuchają nauczyciela i zadają pytania dotyczące kwestii problemowych lub niezrozumiałych,

• nauczyciel wprowadza uczniom wzór opisujący prawo powszechnego ciążenia,

• uczniowie opisują liczbowo siły działające na zaproponowane przez siebie ciała fizyczne.

Kolejny etap lekcji obejmuje rekonstruowanie wiedzy uczniów:

• uczniowie na podstawie informacji uzyskanych od nauczyciela rozwiązują samodzielnie zadania rachunkowe (mogą być to zadania zawarte w niniejszym e‑materiale),

• uczniowie dobierają się w pary i sprawdzają sobie nawzajem rozwiązania zadań próbując omówić ewentualne problemy,

• nauczyciel podchodzi do każdej z par i sprawdza wyniki pracy.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel przeprowadza z uczniami rozmowę, podczas której omawiają rozwiązywane w trakcie lekcji zadania. Dodatkowo powinien sprowokować uczniów do wskazania problemów napotkanych w czasie samodzielnej pracy.

Praca domowa:

W ramach realizacji zajęć zdalnych (zgodnie z obraną strategią nauczania) zadaniem uczniów jest zapoznanie się z animacją dołączoną do niniejszego e‑materiału w celu utrwalenia omawianych zagadnień. Dodatkowo uczniowie powinni wykonać trzy wybrane przez nauczyciela zadania rachunkowe, spośród dołączonych do e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Animacja może być wykorzystana w pracy samodzielnej ucznia przed lekcją lub na lekcji w fazie wprowadzającej w celu sprowokowania uczniów do dyskusji.