Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Alegorie Platona: drugie żeglowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji. Uczeń:

• zrekonstruuje poglądy Platona na temat procesu poznania;

• przeanalizuje Platońską alegorię drugiego żeglowania;

• zinterpretuje fragmenty tekstu Fedon autorstwa Platona.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• film;

• rozmowa kierowana;

• praca z tekstem.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem źródłowym. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy i pracują z fragmentem dialogu Fedon, postępując według ustalonego trybu pracy:
   – Wstępne rozpoznanie. Określenie nadawcy i odbiorcy tekstu.
   – Określenie tematu przywołanego fragmentu.
   – Identyfikacja problemów poruszonych w tekście według poleceń 2, 3 i 4 z zakładki „Przeczytaj”.
   – Wypisanie pytań lub argumentów zawartych w tekście.
   – Postawienie tezy interpretacyjnej i wspólna dyskusja z przywołaniem argumentów.
   – Przywołanie kontekstów: historycznych, filozoficznych oraz wynikających z własnego doświadczenia ucznia.
   Nauczyciel może wyznaczyć zdolnego ucznia do pomocy określonej grupie lub grupom uczniów (ekspert).

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Film edukacyjny”, a następnie czyta polecenie: Opisz własnymi słowami oba etapy alegorii drugiego żeglowania. Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

3. Dyskusja. Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat tego, jak uczniowie rozumieją słowa prof. Hartmana, że drugich żeglowań jest więcej niż dwa.

Faza podsumowująca:

1. Prowadzący zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia – od najprostszych do najtrudniejszych. Każdy z uczniów robi to samodzielnie. Po ustalonym czasie wybrani uczniowie przedstawiają odpowiedzi, a reszta klasy wspólnie ustosunkowuje się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Przygotuj plakat obrazujący alegorię drugiego żeglowania Platona.

Materiały pomocnicze:

• Praca zbiorowa, W kręgu Platona i jego dialogów, Toruń 2005.

• Blandzi S., Platoński projekt filozofii pierwszej, Warszawa 2002.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Film edukacyjny” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.