Imię i nazwisko autora:

Tomasz Sobiepan

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Porównanie sił grawitacyjnych i elektrostatycznych

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:
1) posługuje się prawem powszechnego ciążenia do opisu oddziaływania grawitacyjnego.
VII. Elektrostatyka. Uczeń:
2) oblicza wartość siły wzajemnego odziaływania ładunków stosując prawo Coulomba;
3) posługuje się wektorem natężenia pola elektrycznego wraz z jego jednostką; ilustruje graficznie pole elektryczne za pomocą linii pola; interpretuje zagęszczenie linii pola jako miarę natężenia pola; rozróżnia pole centralne i pole jednorodne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. przedstawi najważniejsze informacje o siłach i polach grawitacyjnym oraz elektrostatycznym,

2. omówi podobieństwa i różnice pomiędzy tymi siłami i polami,

3. zastosuje zdobytą wiedzę do rozwiązania zadań i problemów.

Strategie nauczania

Strategia Kształcenia Wyprzedzającego

Metody nauczania

pogadanka, metoda problemowa

Formy zajęć:

praca indywidualna, praca w parach

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem , grafika interaktywna, zestaw zadań

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Porównanie sił grawitacyjnych i elektrostatycznych”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Wstępne rozeznanie wiedzy uczniów na temat pola grawitacyjnego i elektrostatycznego.
Zaciekawienie: Analogie pozwalają zrozumieć i zapamiętać własności obu pól, różnice pomagają uświadomić sobie istotę każdego z nich.

Faza realizacyjna:

Po krótkim wstępie nauczyciel wyświetla kolejno komórki tabeli znajdującej się w e‑materiale. W komórce znajduje się tylko informacja, czego dotyczy zawarta w niej treść. Nauczyciel losuje ucznia, którego zadaniem jest odgadnąć treść komórki. W razie potrzeby, nauczyciel nakierowuje ucznia na właściwą odpowiedź. Następny wylosowany uczeń powinien zgadnąć treść sąsiedniej komórki itd. Przesuwając się wierszami w dół, nauczyciel zaczyna raz od lewej, raz od prawej kolumny.
Uczniowie zostają połączeni w pary w celu:

1. przeanalizowania grafiki interaktywnej (wzajemnie pomagając sobie w zrozumieniu istoty),

2. rozwiązania zadań 1, 5, 7, 8 z części „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

Odniesienie do celów lekcji.
Refleksja uczniów na temat tego, jak podobieństwa i różnice pomagają zrozumieć, uporządkować i zapamiętać wiedzę fizyczną.

Praca domowa:

W celu sprawdzenia stopnia zrozumienia materiału, uczniowie rozwiązują zadania: 2, 3, 4, 6.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana do samodzielnego przygotowania się uczniów do lekcji powtórzeniowej na temat pola elektrostatycznego lub do egzaminu maturalnego. Odwołanie do odpowiednich jej fragmentów może być wsparciem przy tłumaczeniu uczniom praw elektrostatyki. Grafika znajdzie też zastosowanie podczas zajęć kół zainteresowań, jako punkt wyjścia do rozważań na temat natury przyrody i jej praw.