Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, jaką rolę za panowania Władysława Hermana odgrywał małopolski możnowładca Sieciech;

• określa kierunek zmian w polityce zagranicznej piastowskiego księcia;

• rozstrzyga, czy mamy do czynienia z księciem słabym czy może jednak z władcą, który padł ofiarą nieprzychylnych mu sądów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wyświetla na tablicy temat lekcji.

2. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej w Polsce? Uczniowie powinni przypomnieć rządy Bolesława Śmiałego i okoliczności jego wypędzenia z kraju.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego rządów Władysława Hermana. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.

2. Praca z pierwszym multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z nagraniem, a następnie wykonują indywidualnie polecenie nr 3 : „Wymień reformy administracyjne wprowadzone za panowania Władysława Hermana”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli, z hasłem „Reformy Władysława Hermana” w centrum. Wybrana osoba zapisuje propozycje uczniów na tablicy, tworząc ostateczną wersję mapy.

3. Nauczyciel czyta polecenie nr 2: „Czy zgadzasz się z tezą wysuniętą przez eksperta, iż Władysław Hermann uratował panowanie dynastii Piastów i przywrócił stabilizację władzy w Polsce? Odpowiedź uzasadnij”. Prosi uczniów o przedstawienie swoich opinii wraz z argumentacją. Krótka dyskusja.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia 3, 4 oraz 5 z sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką. Wspólne omówienie wyników na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być także ochotnik) podsumowanie lekcji „Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

2. Prowadzący omawia przebieg zajęć, ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenie 6 z sekcji „Film + Sprawdź się”, przygotowując krótką rozprawkę na temat: Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?

2. (Dla uczniów chętnych) Zapoznaj się z filmem w sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

Gall Anonim, Kronika polska, przekł. R. Grodecki, wiele wydań.

F. Piekosiński, Najdawniejszy dokument polski, „Wiadomości numizmatyczno‑Archeologiczne”, 1902.

Barański M., Dynastia Piastów w Polsce, Warszawa 2018.

Szczur S., Historia Polski. Średniowiecze, Warszawa 2013.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie na podstawie materiałów filmowych przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.