Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
IX. Polska w okresie wczesnopiastowskim. Uczeń:
3) rozpoznaje tendencje centralistyczne i decentralistyczne w życiu politycznym państwa polskiego w X–XII w.;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
IX. Polska w okresie wczesnopiastowskim. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
3) dokonuje bilansu panowania władców piastowskich (do 1138 r.);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia, jaką rolę za panowania Władysława Hermana odgrywał małopolski możnowładca Sieciech;

  • określa kierunek zmian w polityce zagranicznej piastowskiego księcia;

  • rozstrzyga, czy mamy do czynienia z księciem słabym czy może jednak z władcą, który padł ofiarą nieprzychylnych mu sądów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wyświetla na tablicy temat lekcji.

  2. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej w Polsce? Uczniowie powinni przypomnieć rządy Bolesława Śmiałego i okoliczności jego wypędzenia z kraju.

Faza realizacyjna:

  1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego rządów Władysława Hermana. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.

  2. Praca z pierwszym multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z nagraniem, a następnie wykonują indywidualnie polecenie nr 3 : „Wymień reformy administracyjne wprowadzone za panowania Władysława Hermana”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli, z hasłem „Reformy Władysława Hermana” w centrum. Wybrana osoba zapisuje propozycje uczniów na tablicy, tworząc ostateczną wersję mapy.

  3. Nauczyciel czyta polecenie nr 2: „Czy zgadzasz się z tezą wysuniętą przez eksperta, iż Władysław Hermann uratował panowanie dynastii Piastów i przywrócił stabilizację władzy w Polsce? Odpowiedź uzasadnij”. Prosi uczniów o przedstawienie swoich opinii wraz z argumentacją. Krótka dyskusja.

  4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia 3, 4 oraz 5 z sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką. Wspólne omówienie wyników na forum klasy.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być także ochotnik) podsumowanie lekcji „Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

  2. Prowadzący omawia przebieg zajęć, ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenie 6 z sekcji „Film + Sprawdź się”, przygotowując krótką rozprawkę na temat: Władysław Herman – słaby władca czy ofiara historii?

  2. (Dla uczniów chętnych) Zapoznaj się z filmem w sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

Gall Anonim, Kronika polska, przekł. R. Grodecki, wiele wydań.

F. Piekosiński, Najdawniejszy dokument polski, „Wiadomości numizmatyczno‑Archeologiczne”, 1902.

Barański M., Dynastia Piastów w Polsce, Warszawa 2018.

Szczur S., Historia Polski. Średniowiecze, Warszawa 2013.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie na podstawie materiałów filmowych przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.