Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Walki o granicę wschodnią. Kształt terytorialny II Rzeczypospolitej – podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia warunki, w jakich kształtowała się wschodnia granica II RP;

• porównuje tereny II RP z terenami Rzeczypospolitej Obojga Narodów;

• weryfikuje swój stan wiedzy odnośnie do kształtu terytorialnego II Rzeczypospolitej przez wykonanie zestawu ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel poleca uczniom, aby powtórzyli najważniejsze wiadomości obejmujące walki o wschodnią granicę Polski i kształtowanie się jej granic. Mogą wykorzystać do tego e‑materiał (bez gry interaktywnej i zestawu ćwiczeń). W tym celu loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Walki o granicę wschodnią. Kształt terytorialny II Rzeczypospolitej – podsumowanie”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Zalogowany na platformie nauczyciel przy użyciu raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji: weryfikuje, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca, by uczniowie w parach opracowali mapy myśli związane z tematem. Wybrana osoba z danej pary przedstawia przygotowane propozycje, a ochotnik zapisuje je na tablicy. Pozostali uczniowie się do nich odnoszą, uzupełniając je o swoje propozycje.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, by wykonali indywidualnie sześć pierwszych ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się” celem przypomnienia sobie faktów dotyczących kształtowania się granic II RP. Weryfikuje wspólnie z uczniami poprawność odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

2. Następnie nauczyciel dzieli uczniów na dwie, trzy lub cztery grupy i zapowiada, że zagrają w grę interaktywną sprawdzającą ich wiedzę. Będzie to quiz na wzór Milionerów, ale z ograniczeniem czasu na udzielenie odpowiedzi. Prosi, aby grupy wyłoniły liderów, którzy będą odpowiadali na pytania. Pozostałe osoby odgrywają rolę publiczności, która może udzielać podpowiedzi. Zwycięża ta grupa, która najszybciej odpowie poprawnie na wszystkie pytania.

3. Uczniowie grają w grę interaktywną. Grupy rywalizują ze sobą i ta, która najszybciej rozwiąże quiz, jest nagradzana, np. oceną za aktywność.

4. Podsumowując quiz, nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów i pyta: Które z pytań sprawiło wam największą trudność?

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie”. Prosi uczniów o podsumowanie zajęć, a także o samoocenę dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Ocenia pracę grup uczniowskich.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

2. Wykonaj polecenie 3 z sekcji „Gra edukacyjna”.

Materiały pomocnicze:

T. Kizwalter, T. Nałęcz, Historia Polski 1831–1939, Warszawa 2008.

W. Roszkowski, Historia Polski 1914–2015, Warszawa 1912.

Wskazówki metodyczne:

Gra interaktywna może być wykorzystana do sprawdzenia indywidualnej wiedzy uczniów zarówno podczas lekcji (każdy uczeń odpowiada samodzielnie), jak i poza lekcją, np. przy powtórce wiadomości.