SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Przebieg linii brzegowej w zależności od zmian poziomu morza

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

V. Litosfera: związek budowy wewnętrznej Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.

Uczeń:

  1. charakteryzuje główne procesy zewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi (erozja, transport, akumulacja) oraz skutki rzeźbotwórczej działalności rzek, wiatru, lodowców, lądolodu i mórz oraz wietrzenia.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia przyczyny zmian poziomu mórz i oceanów,

  • charakteryzuje aktualne prognozy zmian poziomu mórz i oceanów oraz ich wpływ na przebieg linii brzegowej,

  • omawia zmiany, jakie zaszły w przebiegu linii brzegowej w południowej części Morza Bałtyckiego.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom

Forma zajęć: praca indywidualna oraz zbiorowa

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

A. Majewski, Ślady i świadectwa zmian położenia linii brzegowej południowego Bałtyku, „Gazeta Obserwatora IMGW” 1997, nr 5, s. 9–12.

Z. Pruszak, M. Skaja, Problemy dynamiki i ochrony brzegu morskiego, Wydawnictwo Instytutu Budownictwa Wodnego PAN, Gdańsk 2014.

K. Schoeneich, Uzależnienie przebiegu linii brzegowej południowej części Bałtyku od budowy geologicznej, Politechnika Szczecińska, Szczecin 1964.

PRZEBIEG LEKCJI

Uczniowie na poprzedniej lekcji otrzymują polecenie dokonania analizy e‑materiału.

Faza wprowadzająca

  • Sprawdzenie zadania domowego (opcjonalnie).

  • Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

  • Uczniowie zadają pytania dotyczące kwestii niezrozumiałych w przeczytanym wcześniej w domu e‑materiale.

  • Nauczyciel sprawdza w formie ustnej zrozumienie pojęć zawartych w e‑materiale.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na mniejsze grupy. W grupach uczniowie opracowują tabelę zawierającą informacje na temat zmian poziomu Morza Bałtyckiego i zmian linii brzegowej południowego Bałtyku. W tabeli należy wpisać nazwę zbiornika, okres występowania, charakterystyczne procesy zachodzące w tym okresie oraz tempo zmian poziomu wody Morza Bałtyckiego. W ostatniej kolumnie tabeli uczniowie wpisują kwestie niezrozumiałe lub wątpliwe.

Nazwa zbiornika

Okres

Charakterystyczne procesy

Tempo zmian poziomu wody

Kwestie niejasne

  • Każda grupa prezentuje wskazaną przez nauczyciela część tabeli (zależnie od wielkości klasy i liczby grup roboczych, np. jedna grupa prezentuje jedną fazę powstania Morza Bałtyckiego).

  • Każda grupa, słuchając pozostałych wypowiedzi, sprawdza zawartość swojej tabeli, weryfikuje jej poprawność i ewentualnie zgłasza wątpliwości.

  • Uczniowie zgłaszają także kwestie, które są dla nich niezrozumiałe i wspólnie podczas dyskusji próbują znaleźć odpowiedzi na pytania. Nauczyciel w tej części lekcji pełni rolę moderatora, celem jest wzajemne uczenie się uczniów od siebie.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel przypomina cele lekcji.

  • Następuje powtórzenie pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

  • Ocena pracy uczniów na lekcji.

Praca domowa

  • Wykonanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.

  • Przygotowanie krótkiej wypowiedzi pisemnej na temat przyczyn zmian poziomu wód mórz i oceanów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Symulacja zawarta w e‑materiale może być wykorzystana podczas powtórzenia materiału z działu dotyczącego litosfery.