Dla nauczyciela
Autor: Piotr Obolewicz
Przedmiot: Język polski
Temat: Znaczenie Biblii w religii, nauce i kulturze
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Porównasz postrzeganie świata przez twórców Biblii oraz współczesnych nam ludzi.
Omówisz znaczenie Biblii w religii, nauce i kulturze.
Wyjaśnisz wpływ Biblii na różne dziedziny życia.
Cele operacyjne. Uczeń:
wyjaśnia, czym jest stylizacja biblijna;
stosuje w wypowiedzi frazeologizmy biblijne;
tworzy wypowiedź argumentacyjną.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
metoda kosza i walizki;
burza mózgów;
przekład intersemiotyczny.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
plakaty z koszem i walizką.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Znaczenie Biblii w religii, nauce i kulturze”. Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią materiału przed lekcją i notują sobie to, co jest dla nich trudne bądź niejasne.
Chętni uczniowie przygotowują interpretację utworu poetyckiego Romana Brandtsaettera zamieszczonego w e‑materiale: „Biblio, ojczyzno moja...”, wykorzystując wybrane środki artystycznego wyrazu (np. grafika, kolaż, impresja muzyczna, film).
Faza wprowadzająca:
Prowadzący wyświetla na tablicy i przybliża uczniom temat zajęć. Następnie prosi uczniów, aby przedstawili, co podczas czytania sprawiło im największą trudność. Jedna osoba może zapisywać te informacje na tablicy. Nauczyciel wyjaśnia uczniom trudne zagadnienia.
Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie związane z tematem lekcji: Jakie jest kulturowe znaczenie Biblii?. Następnie informuje uczniów, że będą pracować metodą burzy mózgów i, jeśli to konieczne, wyjaśnia jej zasady. Wyłania także moderatora, który będzie zapisywał pomysły na tablicy, a następnie określa czas wykonania zadania. Uczniowie podają własne propozycje. Każda z nich zostaje zapisana przez moderatora. Po zakończeniu fazy twórczej następuje wspólna weryfikacja pomysłów. Na tablicy zostają tylko te, które się nie powielają i które zostały przez uczniów uznane za właściwe odpowiedzi.
Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki.
Nauczyciel wyświetla galerię zamieszczoną w sekcji „Przeczytaj”. Wspólnie z uczniami zapoznaje się ze wszystkimi zamieszczonymi tam dziełami.
Uczniowie zapoznają się z treścią multimedium w sekcji „Schemat interaktywny”. Następnie dzielą się na dwa zespoły – jeden przygotowuje odpowiedź do polecenia 1, drugi – do polecenia 2. Po wykonanej pracy przedstawiają swoje odpowiedzi. Na zakończenie pracy z multimedium uczniowie tworzą notatkę podsumowującą nową wiedzę.
Uczniowie pracują indywidualnie i rozwiązują ćwiczenia nr 1–4. Po wykonaniu zadania nauczyciel wyświetla na tablicy wybrane odpowiedzi i następuje ich omówienie.
Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5–8. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel zawiesza na tablicy dwa plakaty z narysowanym koszem i walizką. Rozdaje uczniom po dwie karteczki samoprzylepne. Prosi, aby uczniowie zapisali na jednej z nich, przemyślenia, które zabiorą z sobą po zajęciach; na drugiej to, czego nie akceptują. Jedna osoba odczytuje zapisy zamieszczone przy walizce i koszu.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz tekst na co najmniej 20 linijek, w którym odniesiesz się do zagadnienia: Znaczenie Biblii w religii, nauce i kulturze
Zinterpretuj wiersz Romana Brandstaettera pt. Hymn do Biblii
Materiały pomocnicze:
Biblia w malarstwie, Poznań: Penta, 1992
Apokryfy Nowego Testamentu, red. M. Starowieyski, Warszawa 1980.
Kazimierz Bukowski, Biblia a literatura polska, Warszawa 1990.
Helen De Borchgrave, Chrześcijaństwo w sztuce, H. Andrzejewska (tłum.), Warszawa 2002.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium jako inspirację do przygotowania własnego schematu będącego podsumowaniem wiedzy zdobytej podczas lekcji.