Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Renesans w Polsce - związki z reformacją i renesansem europejskim

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XXI. Renesans w Polsce. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) ocenia wpływ reformacji i kontrreformacji na rozwój kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów;
3) charakteryzuje związki renesansu polskiego z europejskim.
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres rozszerzony
XXI. Renesans w Polsce. Uczeń:
3) charakteryzuje związki renesansu polskiego z europejskim.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • poznaje najważniejsze zabytki architektury renesansowej w Polsce.

  • omawia wpływ procesu rozprzestrzeniania się luteranizmu i kalwinizmu na państwo polskie.

  • ocenia wpływ renesansu na rozwój życia umysłowego w Polsce.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel poleca, aby przed zajęciami uczniowie przypomnieli sobie najważniejsze informacje o ruchu reformacyjnym w Europie w XVI w. oraz ideach odrodzeniowych i renesansie w Polsce.

  2. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Renesans w Polsce - związki z reformacją i renesansem europejskim”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” oraz filmami w sekcji „Film + Sprawdź się”.

  3. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” oraz filmów. Nauczyciel może rozdzielić zagadnienia - jedna osoba (lub mały zespół uczniowski) skupia się na związkach z ruchem reformacyjnym, druga – na związkach z renesansem europejskim w kulturze.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć oraz celów.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca, by uczniowie przygotowali - każdy indywidualnie - mapę myśli związaną z tematem renesansu w Polsce. Wybrana osoba lub ochotnik zapisuje propozycje na tablicy, pozostali uczniowie mogą dopowiadać swoje propozycje.

Faza realizacyjna:

  1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów – jedna osoba przedstawia pracę poświęconą związkom z ruchem reformacyjnym, druga - z renesansem europejskim. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

  2. Praca z multimedium („Wirtualny spacer”). Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby przeczytał polecenie nr 2: „Na podstawie multimedium wymień cechy polskiej architektury renesansowej. Wyjaśnij, czym różniła się ona od południowoeuropejskiej” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, wskazując elementy, które nawiązują do architektury antycznej.

  3. Uczniowie odliczają do sześciu i tworzą grupy. Na podstawie posiadanych informacji z przeczytanego e‑materiału oraz multimediów układają pytania do quizu dla innych grup. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

Faza podsumowująca:

  1. Jako podsumowanie lekcji „Renesans w Polsce - związki z reformacją i renesansem europejskim” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniowskich grup, ocenia przedstawione prace.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia nr 3 i 4 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

  2. (Dla uczniów chętnych) Wróć do materiałów filmowych w sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do nich polecenia.

Materiały pomocnicze:

  • Dzieje Polski, pod red. J. Topolskiego, Warszawa 1977.

  • Grzybowski S., Wielka historia Polski, t. 4, Dzieje Polski i Litwy (1506–1648), Kraków 2000.

  • Bartel O., Jan Łaski , „Mówią Wieki” 5/1960.

  • Jaworski R., Polski złoty XVI wiek, „Mówią Wieki” 9/2015.

  • Sołtan A., Kultura umysłowa Warszawy w XVI wieku, „Mówią Wieki” 8/1973.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Wirtualny spacer”, aby przygotować się do późniejszej pracy.