Imię i nazwisko autora: Monika Piechowicz‑Kruk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Subdukcja i kolizja płyt tektonicznych na Ziemi.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

V. Litosfera: związek budowy wnętrza Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.

Uczeń:

1) wyjaśnia związek budowy wnętrza Ziemi z ruchem płyt litosfery i jego wpływ na genezę procesów endogenicznych;

Kształtowane kompetencje kluczowe

1. kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

2. kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

3. kompetencje cyfrowe,

4. kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wskazuje na mapie rodzaje granic płyt litosfery,

• opisuje zjawiska i procesy występujące w strefach subdukcji i kolizji płyt,

• wyjaśnia powstawanie stref subdukcji i kolizji płyt tektonicznych.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: burza mózgów, miniwykład, pogadanka, grafika interaktywna, plakaty, „gadająca ściana”

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, plenum

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy lub tablety, plakat, podręcznik, atlas, mapa świata

Materiały pomocnicze

• Cwojdziński S., Dokąd zmierza współczesna geotektonika, Ossolineum, Wrocław–Warszawa 1989.

• Czechowski L., Tektonika płyt i konwekcja w płaszczu Ziemi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każdej z nich rozdaje kartkę formatu A3 i pisaki oraz prosi uczniów, aby stosując metodę „burzy mózgów”, podali nazwy wszystkich zjawisk na Ziemi, które tłumaczą teorię wielkoskalowych ruchów ziemskiej litosfery.

• Każda grupa zapoznaje się z tekstem wstępu oraz – odwołując się do już posiadanej wiedzy i doświadczeń – zapisuje notatki lub przedstawia informacje graficznie.

• Każda grupa rozwiesza swój plakat i opowiada, co udało się ustalić. Następnie uczniowie wraz z nauczycielem rozmawiają na plenum, odnosząc się do mapy świata w celu wskazania miejsc występowania zjawisk.

• Po pogadance nauczyciel podsumowuje zebrane informacje i przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie zapoznają się z tekstem bloku tematycznego oraz dokonują analizy i selekcji treści.

• Następnie wykonują polecenia z bloku Przeczytaj i zbierają informacje na temat zderzenia się płyty kontynentalnej z oceaniczną.

• Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Każda grupa losuje numer zadania i wykonuje plakat, który wyjaśnia wylosowane zjawisko i jego konsekwencje. Pierwszym zagadnieniem jest kolizja płyt kontynentalnych, a drugim subdukcja płyt kontynentalnych.

• Po pracy w grupach następuje podsumowanie wiadomości na temat opracowanych zjawisk. Każda grupa przedstawia swój plakat i objaśnia wykonanie poleceń. Następuje zamiana grup przy plakatach.

• Grupy po zapoznaniu się z animacją w multimedium sprawdzają wiadomości i rysunki przygotowane przez inne grupy.

• Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje w formie miniwykładu i wskazuje omawiane zjawiska na mapie świata.

Faza podsumowująca

• Uczniowie wykonują ćwiczenia zawarte w e‑materiale.

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami, i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału. Pyta uczniów o to, co było dla nich nowe lub trudne. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami.

Praca domowa

Wyszukaj w internecie informacje o prognozowanych w przyszłości zmianach w litosferze i opisz, czym to może skutkować. Uzasadnij postawione tezy.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana w ramach podsumowania zajęć. Można ją też zastosować podczas zajęć na temat: Płyty tektoniczne litosfery a ruchy górotwórcze.