Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Moralność mas

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Określisz, czym jest i na czym polega moralność mas.

• Przedstawisz motywy nietzscheańskiej krytyki moralności tradycyjnej i chrześcijaństwa.

• Poznasz koncepcję „ostatniego człowieka”.

• Przeanalizujesz fragmenty przemówień nietzscheańskiego Zaratustry.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest i na czym polega moralność mas;

• przedstawia motywy nietzscheańskiej krytyki moralności tradycyjnej i chrześcijaństwa;

• omawia koncepcję „ostatniego człowieka”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• galeria zdjęć interaktywnych;

• burza mózgów.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, po wyświetleniu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Następnie zadaje uczniom pytanie: Jak rozumiesz słowa Horacego: gardzę bezrozumnym tłumem i unikam go?

Faza realizacyjna:

1. Burza mózgów. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Czym jest moralność mas? Następnie informuje uczniów, że będą pracować metodą burzy mózgów i, jeśli to konieczne, wyjaśnia jej zasady. Wyłania także moderatora, który będzie zapisywał pomysły na tablicy, a następnie określa czas wykonania zadania.
   Uczniowie podają swoje propozycje. Po zakończeniu fazy twórczej następuje wspólna weryfikacja pomysłów. Nauczyciel prosi uczniów, aby porównali swoje propozycje z informacjami zamieszczonymi na tablicy.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Galeria zdjęć interaktywnych”, a następnie czyta polecenia:
   –  Zapoznaj się z treścią poniższego multimedium. Przeanalizuj cechy ,,ostatniego człowieka”, o których pisał Nietzsche.
   – – Zastanów się, czy na przykładzie pism Nietzschego można wynotować jeszcze jakieś cechy typowe dla ,,ostatniego człowieka”. Rozważ także, czy ,,ostatni człowiek”, jest pod każdym względem zaprzeczeniem nietzscheańskiego ideału. Oceń, czy rzeczywiście różni się od nadczłowieka dosłownie we wszystkim.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie w parach rozmawiają na temat związków między moralnością a religijnością. Następnie dwie pary siadają naprzeciwko siebie, aby w czwórkę wypracować wspólne stanowisko. Prezentacja efektów pracy poszczególnych grup.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Uczniowie rozwiązują zadania 5‑8.

Materiały pomocnicze:

• Chrzanowski G., Kim jest „ostatni człowiek”, czyli o transcendowaniu w filozofii Fryderyka Nietzschego i w teologii chrześcijańskiej, w: Mistrzowie podejrzeń: afirmacja, negacja czy przezwyciężenie?, red. Guja J., Kraków 2015.

• Dżugaj M., Zwierzę. Człowiek. Nadczłowiek: myśl antropologiczna Friedricha Nietzschego, „Amor Fati” 2015, nr 2.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Ilustracja interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.