Scenariusz lekcji

Autor: Daria Reczyńska

Temat: Witaminy jako koenzymy

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wskażesz różnice między enzymem, koenzymem i grupą prostetyczną.

• Wyjaśnisz, na czym polega rola witamin w reakcjach metabolicznych.

• Przeanalizujesz przykłady reakcji, w których witaminy pełnią funkcję koenzymów.

Strategie nauczania:

• nauczanie wyprzedzające;

• konstruktywizm;

• konektywizm;

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• burza mózgów;

• gwiazda pytań;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu;

• arkusze papieru, flamastry, magnesy.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel rozdaje uczniom gwiazdę pytań dotyczącą podstawowych informacji na temat witamin. Każdy indywidualnie odpowiada na pytania zawarte na schemacie.

2. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel rozpoczyna burzę mózgów, mówiąc: „W każdej sekundzie w naszym organizmie zachodzą tysiące reakcji chemicznych. Od czego zależy ich szybkość?”. Uczniowie wymieniają czynniki wpływające na metabolizm, wskazują rolę enzymów jako katalizatorów reakcji.

2. Uczniowie zapoznają się z filmem samouczkiem zawartym w e‑materiale, a następnie wykonują polecenie nr 1, w którym mają za zadanie wymienić witaminy pełniące funkcję koenzymów.

3. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z tekstem zamieszczonym w sekcji „Przeczytaj”, a następnie wykonują w parach ćwiczenie nr 7, w którym mają za zadanie wyjaśnić – na podstawie analizy schematu – co to są kofaktory. Wybrane osoby przedstawiają odpowiedź na forum klasy.

4. Nauczyciel dzieli uczniów na 4‑osobowe grupy. Każda z nich otrzymuje arkusz papieru i flamastry. Na podstawie tekstu zamieszczonego w sekcji „Przeczytaj” uczniowie wykonują w zespołach mapę myśli związaną z rolą witamin jako koenzymów.

5. Zespoły kolejno prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada potrzebne informacje lub koryguje błędy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie odpowiadają na pytania podsumowujące lekcję:

• Co to jest kofaktor?

• Jaka jest różnica pomiędzy grupą prostetyczną a koenzymem?

• Dlaczego prawidłowa dieta powinna zawierać witaminy i prowitaminy?

• Na czym polega rola witamin w reakcjach enzymatycznych?

Praca domowa:

• Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 zawarte w e‑materiale.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu samouczka:

Film samouczek może zostać wykorzystany w fazie przygotowującej do lekcji.