Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Socjalizm utopijny: de Saint‑Simon, Ch. Fourier
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
rekonstruuje poglądy XIX‑wiecznych socjalistów utopijnych;
dokonuje analizy fragmentu powieści Aldousa Huxleya Nowy wspaniały świat;
wskaże korzyści i zagrożenia, z jakimi wiąże się tworzenie wspólnot pracowniczych i mieszkaniowych;
wyjaśnia, czym były falanstery i podaje przykłady ich realizacji.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
mapa myśli;
film.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z filmami zamieszczonymi w materiale.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czym jest utopia? Jak brzmi najważniejsza zasada socjalizmu?
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Socjalizm utopijny Saint–Simona i Fouriera. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Film edukacyjny”, a następnie odczytuje treść polecenia i ćwiczeń:
– Na podstawie filmu edukacyjnego i zdobytej podczas lekcji wiedzy wyjaśnij, czym jest socjalizm utopijny.
– Które z osiągnięć socjalizmu przetrwały do dnia dzisiejszego?
– Jaka była najważniejsza zasada socjalizmu?
Uczniowie pracują w parach, analizując treść zadania, dyskutując i zapisując wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Film edukacyjny”. Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do poleceń:
– Na podstawie filmu oraz zdobytej wiedzy wyjaśnij, jakie były założenia myśli Saint‑Simona oraz Fouriera.
– Wyjaśnij, czym były falanstery i podaj przykłady ich realizacji.
Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej oraz pracy klasy. Udziela im też informacji zwrotnej.
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Zastanów się, jakie korzyści i zagrożenia mogą być konsekwencją tworzenia wspólnot mieszkaniowych i pracowniczych.
Materiały pomocnicze:
de Saint‑Simon C.H., Pisma wybrane, Warszawa 1968.
Kochan J., Socjalizm, Warszawa 2013.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Film edukacyjny” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.