Dla nauczyciela
Autor: Joanna Kalinowska
Przedmiot: Historia
Temat: Przemiany ustrojowe w latach 1989–1997
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
opisuje proces kształtowania się polskie sceny politycznej po roku 1989.
przedstawia poszczególne rządy w latach 1989–1997 i wprowadzane przez nie reformy.
omawia, jaki ustrój ustalała konstytucja z 1997 r.
wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak dekomunizacja, lustracja, pluralizm polityczny, referendum, transformacja ustrojowa.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i poleca uczniom lub wybranej osobie, aby sformułowała kryteria sukcesu.
Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?
Faza realizacyjna:
Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do sześciu. Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:
Grupa 1 i 3 – Rozpad obozu „sierpniowego”, Koalicje postsolidarnościowe u władzy;
Grupa 2 i 4 – Wojna na teczki i kryzys rządowy, Teczki i IPN;
Grupa 3 i 6 – Konsolidacja i powrót lewicy do władzy, Reformy centroprawicy.
Wszystkie grupy zapoznają się również z podrozdziałem o kompromisie konstytucyjnym. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 3 „Wyjaśnij, czym było wspomniane w tekście referendum konstytucyjne i jaki był jego wynik” i wspólnie rozwiązują zadanie.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1, 3 i 4 z sekcji „Sprawdź się”, rozwijając skróty albo dopasowując osoby, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Następne ćwiczenie nr 6 wyświetlone przez nauczyciela na tablicy uczniowie wykonują, pracując w parach. Podczas wspólnych dyskusji rozwiązują zadanie, następnie łączą się z inną parą i kontynuują swoją dyskusję, uzasadniając swój wybór.
Faza podsumowująca:
Uczniowie, pracując w parach, tworzą krzyżówkę podsumowującą zajęcia. Pary siedzące obok siebie wymieniają się krzyżówkami i je rozwiązują.
Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę uczniów i podsumowuje przebieg zajęć.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Materiały pomocnicze:
Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.
W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1980–2002, Warszawa 2003.
Wskazówki metodyczne:
Informacje zawarte w audiobooku uczniowie mogą wykorzystać podczas przygotowywania prezentacji będącej podsumowaniem lekcji.