Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Przemiany ustrojowe w latach 1989–1997

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje proces kształtowania się polskie sceny politycznej po roku 1989.

• przedstawia poszczególne rządy w latach 1989–1997 i wprowadzane przez nie reformy.

• omawia, jaki ustrój ustalała konstytucja z 1997 r.

• wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak dekomunizacja, lustracja, pluralizm polityczny, referendum, transformacja ustrojowa.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i poleca uczniom lub wybranej osobie, aby sformułowała kryteria sukcesu.

2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do sześciu. Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 i 3 – Rozpad obozu „sierpniowego”, Koalicje postsolidarnościowe u władzy;

• Grupa 2 i 4 – Wojna na teczki i kryzys rządowy, Teczki i IPN;

• Grupa 3 i 6 – Konsolidacja i powrót lewicy do władzy, Reformy centroprawicy.

Wszystkie grupy zapoznają się również z podrozdziałem o kompromisie konstytucyjnym. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 3 „Wyjaśnij, czym było wspomniane w tekście referendum konstytucyjne i jaki był jego wynik” i wspólnie rozwiązują zadanie.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1, 3 i 4 z sekcji „Sprawdź się”, rozwijając skróty albo dopasowując osoby, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

4. Następne ćwiczenie nr 6 wyświetlone przez nauczyciela na tablicy uczniowie wykonują, pracując w parach. Podczas wspólnych dyskusji rozwiązują zadanie, następnie łączą się z inną parą i kontynuują swoją dyskusję, uzasadniając swój wybór.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie, pracując w parach, tworzą krzyżówkę podsumowującą zajęcia. Pary siedzące obok siebie wymieniają się krzyżówkami i je rozwiązują.

2. Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę uczniów i podsumowuje przebieg zajęć.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1980–2002, Warszawa 2003.

Wskazówki metodyczne:

Informacje zawarte w audiobooku uczniowie mogą wykorzystać podczas przygotowywania prezentacji będącej podsumowaniem lekcji.