Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Scenariusz zajęć

Autor: Anna Florek, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Wpływ nawozów i środków ochrony roślin na środowisko

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:

5) wskazuje powszechność stosowania środków ochrony roślin oraz zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska wynikające z nierozważnego ich użycia.

Zakres rozszerzony

XXII. Elementy ochrony środowiska. Uczeń:

5) wskazuje powszechność stosowania środków ochrony roślin oraz zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska wynikające z nierozważnego ich użycia.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia kilka zanieczyszczeń, których źródłem jest nawożenie oraz ochrona roślin;

  • wyjaśnia, czym jest eutrofizacja;

  • omawia na przykładach problem zanieczyszczenia trwałymi i niezwykle toksycznymi chlorowcopochodnymi węglowodorów aromatycznych;

  • wskazuje przykłady działań w zakresie ograniczenia negatywnego wpływu sektora rolniczego na stan środowiska naturalnego.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza materiału źródłowego;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • grafika interaktywna;

  • akwarium;

  • sketchnotka;

  • tarcza strzelnicza.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca całego zespołu klasowego;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • rzutnik multimedialny.

Przed lekcją

Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy – chętni uczniowie, który będą uczestniczyli w dyskusji, oraz uczniowie, którzy będą występowali w roli obserwatorów. Ich zadaniem jest przygotowanie się do dyskusji na temat „Jaki wpływ na środowisko mają nawozy sztuczne i środki ochrony roślin?”. Mogą korzystać z różnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału, w tym także z informacji zawartych w grafice interaktywnej.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: „Co już wiemy o nawozach”?

  2. Rozpoznanie wiedzy wyjściowej. Uczniowie starają się odpowiedzieć na pytanie: „Jakie znamy przykłady związków chemicznych, które są nawozami”?

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują na kartkach i gromadzą w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel informuje uczniów, że będą pracowali metodą akwarium. Uczniowie siadają w dwóch kręgach – wewnętrznym (osoby biorące udział w dyskusji) i zewnętrznym (obserwatorzy). Uczniowie z kręgu wewnętrznego dyskutują nad pytaniem „Jaki wpływ na środowisko mają nawozy sztuczne i środki ochrony roślin?”. Podają swoje argumenty pozytywnego i negatywnego wpływu. Obserwatorzy, którzy siedzą w kręgu zewnętrznym, nie uczestniczą w dyskusji, ale przysłuchują się wypowiedziom dyskutujących, oceniają skuteczność ich argumentacji, sposób udziału w dyskusji. Mogą spisywać przedstawione przez dyskutujących argumenty, tworząc dokumentację lekcji. Po zakończeniu dyskusji, obserwatorzy podają, które argumenty dyskutantów były najbardziej przekonujące.

  2. Uczniowie wykonują w zeszytach sketchnotkę do tematu lekcji. Chętne osoby prezentują na forum klasy swoją propozycję notatki.

  3. Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”. Wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu, daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętna osoba z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej. Ćwiczenia, których uczniowie nie zdążą wykonać podczas lekcji mogą być zlecone do wykonania w ramach pracy domowej.

Faza podsumowująca:

  1. Tarcza strzelnicza. Celem tej metody jest bardzo szybkie uzyskanie informacji zwrotnej. Uczniowie na tarczy strzelniczej zawieszonej w sali lekcyjnej, z użyciem małych samoprzylepnych kolorowych karteczek, zaznaczają w skali od 0 do 10 swoje „strzały”. Koło można podzielić na części, w których oceniać można różne aspekty pracy, np. przydatność, atrakcyjność, stopień trudności materiału, zaangażowanie uczniów, zainteresowanie tematem, stopień opanowania zagadnienia, wynikający z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji, itp. Nauczyciel może odnieść się do tego ogólnie na podsumowanie.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Grafika interaktywna może być wykorzystana przez uczniów podczas przygotowywania się do lekcji czy pracy kontrolnej.

Materiały pomocnicze:

1. Nauczyciel przygotowuje planszę z tarczą strzelniczą oraz małe samoprzylepne kolorowe karteczki dla uczniów.

RAN3lDjRfWdzo

Plik PDF o rozmiarze 26.25 KB w języku polskim
  1. Przykładowa bibliografia: