Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.8.6

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: 9 Dinge, die man gewöhnlich anders im Urlaub macht/9 rzeczy, które zwykle robi się inaczej podczas urlopu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1/B1+

Cel ogólny lekcji: Umiejętność wypowiadania się na temat różnic pomiędzy funkcjonowaniem w czasie urlopu a życiem codziennym.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie, awarie i wypadki w podróży, ruch uliczny);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • podaje przykłady zmiany zachowań podczas urlopu;

  • wyjaśnia, jakie kryteria bierze pod uwagę wybierając ofertę wakacyjną;

  • opisuje swój idealny urlop.

Cele motywacyjne:

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • uczy się sztuki przemawiania i argumentowania;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów),

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, wyjaśnienie;

  • praktyczna: dyskusja dydaktyczna, burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium: prezentacja multimedialna,

  • zestaw zadań interaktywnych.

Przebieg lekcji:
a) Faza wprowadzająca

  • Na początku lekcji nauczyciel przeprowadza wśród uczniów szybką ankietę, uczniowie mają odpowiedzieć na pytanie Was ist dir am wichtigsten im Urlaub/in den Ferien?. Następnie nauczyciel przedstawia wyniki i krótko je podsumowuje. Inicjuje także rozmowę na temat, jakie inne kryteria oprócz wymienionych mogłyby mieć znaczenie podczas wyboru oferty wakacyjnej.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie zapoznają się z treścią tekstu źródłowego „Mein perfekter Urlaub” – wypowiedziami dwóch osób na temat idealnego wypoczynku. W razie potrzeby uczniowie korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Nauczyciel weryfikuje ogólne zrozumienie tekstu poprzez zadanie kilku ogólnych pytań dotyczących tekstu np. Welche Urlaubserwartungen haben die Personen?/Was ist diesen Personen wichtig im Urlaub? itp.

  • Następnie uczniowie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykorzystując do tego Übung 1‑3 w części Przeczytaj. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu, do którego bohatera tekstu odnoszą się poszczególne wypowiedzi, dopasowują ofertę wakacyjną do osób wypowiadających się w tekście.

  • Nauczyciel inicjuje krótką rozmowę na temat preferencji wakacyjnych uczniów i prosi ich o ustne uzasadnienie wyboru jednej z ofert wakacyjnych (Übung 4 w części Przeczytaj).

  • W kolejnej części lekcji uczniowie zapoznają się z multimedium (prezentacja multimedialna) 9 Dinge, die man gewöhnlich anders im Urlaub macht. Zanim to nastąpi nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Was machst du im Urlaub anders als gewöhnlich? i prosi wybranego ucznia o zapisanie odpowiedzi na to pytanie w górnej części czystej kartki oraz zawinięcie jej tak, aby kolejny uczeń nie widział odpowiedzi. Uczniowie przekazują sobie kartkę, dopisując własne odpowiedzi na pytanie nauczyciela i zawijając ją. Na koniec jeden uczeń rozwija kartkę i odczytuje wszystkie odpowiedzi. Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi uczniów, np. Drei Personen schlafen länger. Vier Personen essen Eis.

  • Uczniowie oglądają prezentację multimedium i słuchają zawartych w niej informacji. Nauczyciel nawiązuje do wcześniejszych wypowiedzi uczniów na kartce i pyta: Gibt es ähnliche Aktivitäten/Dinge in der Präsentation? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na to pytanie. Nauczyciel może wykorzystać do tego także Übung 4 w części Prezentacja interaktywna.

  • Następnie uczniowie dobieraj się w pary i sprawdzają stopień zrozumienia treści prezentacji, wykorzystując do tego Übung 1‑3 w części Prezentacja interaktywna. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu, pracują ze słownictwem.

  • Nauczyciel pyta uczniów, z którymi z wymienionych zmian zachowań zgadzają się, ponieważ, np. zaobserwowali je u siebie lub w swoim otoczeniu, a które wydają im się być mało prawdopodobne i dlaczego.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opisują swój idealny urlop.

  • Uczniowie wymieniają kryteria, które są brane pod uwagę podczas wyboru oferty wakacyjnej, a także odnoszą się do swoich osobistych preferencji i upodobań.

  • Uczniowie mogą odegrać rolę doradcy ds. turystyki i dobrać dla wybranej osoby odpowiednią ofertę, typ wyjazdu, zakwaterowania, wyżywienia itp. Nauczyciel może zalecić to ćwiczenie jako pracę w parach. Jeden z uczniów jest doradcą, drugi turystą. Potem zamiana ról, ale już w parze z innym uczniem.

Praca domowa

Uczeń powinien opisać bardziej szczegółowo swój idealny urlop z uwzględnieniem informacji zawartych we wskazówce (Aufgabe 8 z części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania prezentacji multimedialnej

  • Przed lekcją: wymyślanie najbardziej trafnego tytułu prezentacji lub zagadnień, które mogą być omówione w takiej prezentacji, zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych. Uczniowie mogą zostać podzieleni na grupy. Każda grupa ogląda 2 slajdy bez dźwięku i na podstawie podpisu i materiału filmowego przygotowuje własny opis.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa. Prezentacja może być przez ucznia uzupełniona danymi z samodzielnie przeprowadzonej w swoim otoczeniu ankiety dotyczącej częstotliwości występowania wymienionych zachowań podczas wakacji.

Słownik