Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Alegorie Platona: skrzydlaty zaprzęg
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji. Uczeń:
pozna teorię duszy Platona;
przeanalizuje Platońską alegorię skrzydlatego zaprzęgu;
zastanowi się, czy alegoria Platona jest aktualna we współczesnych czasach.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
film;
praca z tekstem.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia chętnym lub wybranym uczniom e‑materiał: „Alegorie Platona: skrzydlaty zaprzęg”. Uczniowie przygotowują krótki film (teledysk) jako ilustrację do treści materiału. Film mogą przygotować na telefonach komórkowych lub wykorzystać szablony do animacji dostępne w internecie. Uczniowie powinni umieć opowiedzieć o swoich etiudach i uzasadnić dobór środków artystycznych.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel przedstawia uczniom temat lekcji i cele zajęć, które wyświetla przy użyciu tablicy interaktywnej lub rzutnika, oraz wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: W jaki sposób Platon przekazywał swoje poglądy filozoficzne?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie. Nauczyciel może wybrać jedno z pytań do zadania domowego.
Nauczyciel prosi uczniów, żeby na podstawie przeczytanego tekstu zrekonstruowali poglądy Platona na temat duszy. Poleca uczniom, żeby w parach opracowali notatkę na ten temat.
Po wykonaniu zadania wskazane pary prezentują swoje notatki. W razie potrzeby nauczyciel lub pozostali uczniowie uzupełniają odczytywane informacje.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Film edukacyjny”. Odczytanie polecenia do multimedium: Wyjaśnij, co symbolizują poszczególne elementy alegorii skrzydlatego zaprzęgu. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Prowadzący pyta uczniów, czy ich zdaniem alegoria Platona jest aktualna w obecnych czasach. Prosi ich, aby wskazali wzorce osobowe z dowolnych dzieł kultury, które poprą ich opinię.
W tej fazie zajęć ochotnicy prezentują filmy, które przygotowywali w ramach pracy przed lekcją. Uczniowie wspólnie oceniają, czy poszczególne teledyski trafnie oddają alegorię skrzydlatego zaprzęgu.
Faza podsumowująca:
Praca z zestawem ćwiczeń. W zależności od liczebności klasy nauczyciel może wykorzystać zaproponowane w e‑materiale ćwiczenia do pracy indywidualnej lub grupowej, może też wprowadzić elementy rywalizacji. Zarówno odpowiedzi na pytania zamknięte, jak i otwarte powinny zostać omówione na forum klasy.
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Przygotuj notatkę graficzną, w której jak najzwięźlej przedstawisz alegorię skrzydlatego zaprzęgu Platona.
Materiały pomocnicze:
Praca zbiorowa, W kręgu Platona i jego dialogów, Toruń 2005.
Kahn Ch., Platon i dialog sokratyczny: wykorzystanie literackiej formy na użytek filozofii, tłum. M. Filipczuk, Warszawa 2018.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Film edukacyjny” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.