Numer e‑materiału: 3.4.9.5

Imię i nazwisko autora: Nicole Krohn‑Nadarzynski

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Das Fernsehen – ein Tor zur Welt?/Telewizja – brama do świata?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres rozszerzony, poziom językowy B2+/C1

Cel ogólny lekcji: Umiejętność informowania o roli telewizji i wyrażania swoich preferencji na temat korzystania z telewizji i jej oferty programowej.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.R Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie rozszerzonym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie oraz różnorodne złożone wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne oraz w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, ochrona praw autorskich, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie:
3) określa intencje, nastawienie i postawy nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi pisemne:
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
V. Uczeń tworzy w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. e‑mail, list prywatny, list formalny – w tym list motywacyjny, życiorys, CV, wpis na blogu, opowiadanie, recenzję, artykuł, rozprawkę):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
12) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opowiada o roli telewizji w swoim życiu;

  • opisuje ofertę kanałów telewizyjnych oraz usług streamingowych;

  • tworzy ankietę na temat roli i oglądalności programów telewizyjnych i przedstawia jej wyniki.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dokonuje samooceny;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, jakie informacje przedstawić;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych);

strategie kognitywne:

  • tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań lub części zdań ze sobą;

  • czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych - niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez, np. tworzenie nowych wyrazów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytania (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie zaawansowania znajomości języka niemieckiego).

Metody i formy nauczania:

  • podająca – pogadanka, praca z tekstem źródłowym;

  • aktywizująca - burza mózgów, mapa myśli, dyskusja;

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupie,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (ilustracja interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prezentuje temat lekcji - uczniowie podczas burzy mózgów zastanawiają się nad tym, do czego jest im potrzebna telewizja, kiedy i w jaki sposób z niej korzystają. Swoje wypowiedzi prezentują w formie mapy myśli.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie analizują zdjęcie umieszczone nad tekstem w części Przeczytaj i tworzą hipotezy na temat jego treści. Następnie zapoznają się z tekstem, starając się zrozumieć jego treść na podstawie zwrotów zamieszczonych w słowniku. W razie trudności nauczyciel wspiera uczniów, odpowiadając na pytania dotyczące słownictwa. Uczniowie uzupełniają brakujące zdania w tekście (Übung 1) oraz decydują, czy podane informacje w nim się pojawiają (Übung 2). Nauczyciel odnosi się do informacji podanych przez uczniów w fazie wprowadzającej, a uczniowie określają, na ile ich przykłady dotyczące wykorzystania roli telewizji są tożsame z informacjami podanymi w tekście.

  • Uczniowie przekształcają zdania dotyczące roli telewizji, wykorzystując właściwą formę Partizip I (Übung 3 w części Przeczytaj), w razie problemów korzystają z informacji zawartych w Tipp zur Grammatik.

  • Uczniowie analizują treść ilustracji interaktywnej „Das Fernsehen im Wandel der Zeit” oraz zawarte w niej informacje dotyczące roli telewizji w różnych okresach czasu. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy - grupa pierwsza analizuje fragmenty ilustracji interaktywnej dotyczące lat 60‑tych XX w., grupa druga lat 90‑tych XX w., grupa trzecia lat pierwszej dekady XXI w. W ramach pracy grupowej  uczniowie przygotowują odpowiedzi na pytania:Wie sahen die Fernseher aus? Welche technischen Neuerungen gab es? Was wurde gesendet? Wie populär was das Fernsehen? Podczas dyskusji na forum uczniowie odnoszą zebrane informacje oraz odpowiedzi do pytania Welche Rolle spielte Fernsehen früher und welche Rolle spielt es heute? Was sieht ganz anders aus, was ist geblieben?

  • Uczniowie zaznaczają informacje, które pojawiły się w ilustracji interaktywnej (Übung 2 w części Ilustracja interaktywna) oraz dopasowują stwierdzenia do odpowiedniej dekady (Übung 3 w części Ilustracja interaktywna).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie przyporządkowują wypowiedzi różnych osób na temat oglądania telewizji (Übung 6 w części Sprawdź się), a następnie po analizie grafiki opisują ofertę i funkcje różnych rodzajów przekazu telewizyjnego (Übung 7 w części Sprawdź się wraz z grafiką).

Praca domowa

W ramach realizacji pracy domowej uczniowie konstruują i przeprowadzają ankietę na temat korzystania przez ich rodzinę z telewizji (Aufgabe 8). Wyniki ankiety zostają podsumowane i zaprezentowane na kolejnej lekcji w formie bloga.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania ilustracji interkatywnej:

  • przed lekcją: uczniowie tworzą mapę myśli, zbierając określania czasu do wykorzystania w temacie lekcji i znane im słownictwo z działu Technika/Media;

  • w trakcie lekcji: uczniowie w parach układają wywiad z psychologiem na temat zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania przez młodzież z telewizji;

  • po lekcji: uczniowie przygotowują quiz w formie online do tematu ilustracji interaktywnej.