Scenariusz zajęć

Autor: Agata Krzak, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: W jaki sposób obliczyć potencjał elektrody w warunkach innych niż standardowe – równanie Nernsta.

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IX. Elektrochemia. Uczeń:

1) stosuje pojęcia: półogniwo, anoda, katoda, ogniwo galwaniczne, klucz elektrolityczny; potencjał standardowy półogniwa, szereg elektrochemiczny, SEM.

Zakres rozszerzony

IX. Elektrochemia. Uczeń:

1) stosuje pojęcia: półogniwo, anoda, katoda, ogniwo galwaniczne, klucz elektrolityczny, potencjał standardowy półogniwa, szereg elektrochemiczny, SEM.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, co oznaczają warunki standardowe;

• przedstawia równanie Nernsta;

• oblicza potencjał elektrody w warunkach innych niż standardowe.

Strategie nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja dydaktyczna;

• analiza materiału źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• film samouczek;

• technika zdań podsumowujących;

• technika „świateł drogowych”.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• rzutnik multimedialny;

• tablica multimedialna/tablica, kreda/pisak.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom pytania: Jak można obliczyć potencjał elektrody w warunkach innych niż standardowe?

2. Rozpoznanie wiedzy wstępnej uczniów. Uczniowie przypominają sobie czym jest półogniwo, potencjał elektrody, warunki standardowe

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Multimedium bazowe. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej film samouczek przedstawiający informację na temat potencjału standardowego półogniwa. Uczniowie zapisują po 2 pytania do filmu („Czemu…?”, „Dlaczego….?”). Po wyświetleniu filmu kilku wybranych uczniów podaje na forum klasy sformułowane pytania. Pozostali uczniowie wspólnie (ze wsparciem nauczyciela) odpowiadają na pytania postawione po obejrzeniu filmu.

2. Praca w grupie. Nauczyciel dzieli losowo uczniów na grupy. Teraz uczniowie wykorzystają wiedzę zdobytą podczas oglądania filmu samouczka oraz mogą się wesprzeć informacjami zawartymi w e‑materiale. Każda grupa otrzymuje kartkę z treścią zadania do rozwiązania oraz tablice z potencjałami standardowymi półogniw. Gdy grupa rozwiąże zadanie z kartki, otrzymuje następną z zadaniem trudniejszym. Grupa, która wykona najpoprawniej i najszybciej wszystkie zadania, zostaje przez nauczyciela nagrodzona (mogą to być oceny albo przechodni puchar klasy).

3. Przedstawienie wyników. Reprezentanci poszczególnych grup przedstawiają efekty swojej pracy na forum klasy i wspólnie zapisują rozwiązania tych zadań. Nauczyciel uzupełnia oraz wyjaśnia zaistniałe niezrozumiałe kwestie.

4. Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętny uczeń z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej. Ćwiczenia, których uczniowie nie zdążą wykonać podczas lekcji mogą być zlecone do wykonania w ramach pracy domowej.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów z zastosowaniem techniki świateł drogowych. Za pomocą kartek czerwonych, żółtych i zielonych uczniowie sygnalizują czy wiedzą:

• Co to równanie Nernsta?

• Jakie elementy zawiera równanie Nernsta?

• W jaki sposób oblicza się potencjał różnych rodzajów elektrod w warunkach innych niż standardowe?

2. Jeżeli uczniowie pokazują czerwoną kartkę, nauczyciel wyjaśnia to zagadnienie. Uczniowie z zielonymi kartkami wyjaśniają zagadnienie uczniom z żółtą kartką.

3. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

• Przypomniałem/łam sobie, że...

• Co było dla mnie łatwe...

• Dziś nauczyłem/łam się...

• Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – sprawdź się, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film samouczek może zostać wykorzystany przy przygotowywaniu się ucznia do sprawdzianu lub do zdobycia wiedzy w razie nieobecności ucznia na lekcji.

Materiały pomocnicze:

1. Karty pracy (zadania do rozwiązania):

2. Tablica z potencjałami standardowymi półogniw:

3. Kartki w kolorach: czerwonym, żółtym i zielonym.