Dla nauczyciela
Scenariusz lekcji
Imię i nazwisko autora: | Krystyna Wosińska |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | Do czego w praktyce przydaje się bilans cieplny? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne: Zakres podstawowy Zakres rozszerzony |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów oraz odkrywanie rzeczywistości poprzez eksperymenty ) |
Metody nauczania: | wykład informacyjny, przeprowadzenie doświadczenia lub pokaz multimedialny, analiza pomysłów |
Formy zajęć: | praca w parach, praca indywidualna |
Środki dydaktyczne: | kalorymetr aluminiowy, termometr, waga, naczynie z grzałką do zagotowania wody, blaszki aluminiowe, szczypce, lub stoper, kuchenka elektryczna, naczynie, lód, komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia |
Materiały pomocnicze: | e‑materiały „Na czym polega bilans cieplny”, „Jak definiujemy przemianę fazową”, „Ciepło parowania”, „Jak definiujemy ciepło właściwe”, „Jak definiujemy ciepło przemiany fazowej?” |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”. | |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel przypomina pojęcie bilansu cieplnego, podkreślając jego związek z zasadą zachowania energii. Następnie pyta uczniów, w jakich procesach ciepło jest pobierane, a w jakich oddawane. Uczniowie zgłaszają swoje pomysły. Nauczyciel proponuje wykonanie jednego z doświadczeń: wyznaczanie ciepła właściwego aluminium (doświadczenie sugerowane dla klas realizujących podstawowy zakres podstawy programowej) lub wyznaczanie ciepła topnienia lodu (doświadczenie sugerowane dla klas z rozszerzonym zakresem podstawy programowej). Nauczyciel przedstawia uczniom listę przedmiotów, służących do wykonania eksperymentu (jak w punkcie „Środki dydaktyczne”), a uczniowie w trakcie burzy mózgów planują, jak wykonać doświadczenie. Następnie uczniowie pod kierunkiem nauczyciela wykonują doświadczenie, zapisując wyniki pomiarów wraz z jednostkami w tabeli i wykonują obliczenia korzystając z pojęcia bilansu cieplnego. | |
Faza podsumowująca: | |
Uczniowie oceniają poprawność wykonanych doświadczeń, porównując wartości zmierzonych wielkości z wartościami tablicowymi. Obliczają, o ile procent zmierzone przez nich wartości różnią się od wartości tablicowych. Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego uzyskane wartości się różnią i o ile. Uczniowie odpowiadają na to pytanie wskazując możliwe przyczyny rozbieżności. Nauczyciel porządkuje wiedzę uczniów przypominając pojęcia pomiarów bezpośrednich i pośrednich. | |
Praca domowa: | |
Dla uczniów realizujących podstawowy zakres podstawy programowej: obowiązkowo zadania 1- 3, do wyboru jedno z zadań 4 - 7. Dla uczniów realizujących rozszerzony zakres podstawy programowej nauczyciel może zadać wyznaczenie niepewności pomiarowej wykonanego w klasie pomiaru ciepła topnienia lodu, dla chętnych uczniów zadanie 8. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: | Multimedium bazowe można wykorzystać na dwa sposoby:
|