Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Przedmiot: geografia
Temat: Działania człowieka wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony, klasa IV
PODSTAWA PROGRAMOWA
Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
Integrowanie wiedzy przyrodniczej, społecznej, ekonomicznej i humanistycznej
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda – człowiek – gospodarka.
Stawianie pytań, formułowanie i weryfikacja hipotez oraz proponowanie rozwiązań problemów dotyczących środowiska geograficznego.
Kształtowanie umiejętności wieloaspektowego postrzegania przestrzeni i wyobraźni przestrzennej.
Waloryzowanie zjawisk i procesów przyrodniczych oraz wartościowanie zachowań i działalności człowieka w środowisku geograficznym.
Wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w analizie i ocenie przemian przestrzeni geograficznej.
Prognozowanie przemian zachodzących w środowisku przyrodniczym i społeczno- gospodarczym.
III. Kształtowanie postaw.
Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.
Docenianie znaczenia dóbr kultury i zasobów przyrody w życiu człowieka, rozumienie konieczności racjonalnego ich użytkowania i ochrony.
Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za stan i jakość środowiska geograficznego, kształtowanie ładu przestrzennego oraz przyszły rozwój społeczno‑kulturowy i gospodarczy własnego regionu, Polski i świata.
Przekonanie o potrzebie odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym i obywatelskim na rzecz rozwoju lokalnego, regionalnego oraz Polski.
Treści nauczania
XVIII. Problemy środowiskowe współczesnego świata: tropikalne cyklony, trąby powietrzne, sztormy, powodzie, tsunami, erozja gleb, wulkanizm, wstrząsy sejsmiczne, powstawanie lejów krasowych, zmiany klimatu, pustynnienie, zmiany zasięgu lodowców, ograniczone zasoby wody na Ziemi, zagrożenia georóżnorodności i bioróżnorodności.
Uczeń:
9) identyfikuje przyczyny przyrodnicze i antropogeniczne ograniczonych zasobów wodnych w wybranych regionach świata i proponuje działania wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne
Uczeń:
potrafi omówić wielkość zużycia wody w Polsce na przestrzeni lat,
potrafi wskazać działania, które mogą prowadzić do zmniejszenia zużycia wody w gospodarstwach domowych,
potrafi wskazać działania, które mogą prowadzić do zmniejszenia zużycia wody w przemyśle,
potrafi wskazać działania, które mogą prowadzić do zmniejszenia zużycia wody w rolnictwie.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania Blended learning, IBSE, mapa myśli
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wstępna
Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z Wprowadzeniem oraz blokiem Przeczytaj e‑materiału i wykonują zawarte w nim polecenia. Uczniowie prezentują swoje spostrzeżenia na forum klasy. Nauczyciel kontroluje prawidłowość pracy uczniów. Uczniowie korygują swoje notatki.
Nauczyciel przedstawia uczniom możliwości racjonalnego korzystania z wody w gospodarstwie domowym, przemyśle oraz rolnictwie. Pokazuje konkretne rozwiązania techniczne i technologiczne. Uczniowie wykonują notatki.
Uczniowie dobierają się w pary i wykonują mapę myśli. Zastanawiają się w jakich dziedzinach człowiek może ograniczyć zużycie wody. Wpisują także bariery w racjonalnym korzystaniu z wody. Uczniowie prezentują swoje spostrzeżenia na forum klasy.
Uczniowie zapoznają się z audiobookiem i na forum klasy wykonują polecenia. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonywanej pracy.
W parach uczniowie weryfikują przygotowaną wcześniej mapę myśli, nanoszą poprawki i ewentualne uzupełnienia.
Nauczyciel sprawdza zrozumienie materiału przez uczniów.
Uczniowie wykonują blok ćwiczeniowy zawarty w e‑materiale.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Sporządź opracowanie tekstowe przygotowanej podczas lekcji mapy myśli (notatka).
Przygotuj kampanię informacyjną i przeprowadź ją na terenie szkoły na temat racjonalnego korzystania z wody.
Wskazówki metodyczne do innego zastosowania multimedium
Audiobook można zastosować podczas zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących hydrologii. Może być użyteczny w trakcie omawiania obszarów niedoboru wody na świecie oraz skutków nieracjonalnego gospodarowania wodą.