Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Socjaldemokracja. Socjalizm – tak, rewolucja – nie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
7) porównuje założenia myśli socjaldemokratycznej i katolickiej nauki społecznej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje główne założenia myśli socjaldemokratycznej;
analizuje zasięg współczesnych partii socjademokratycznych;
ocenia skutki odrzucenia przez socjaldemokratów dogmatu o rewolucji proletariatu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
gra w statki;
burza mózgów;
odpowiadam za ciebie;
dyskusja;
analiza materiałów źródłowych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy, uczniowie spośród siebie wybierają osobę koordynującą działania zespołu. Zadaniem każdej z grup jest przygotowanie 20 pytań na podstawie dostępnych źródeł, np. e‑materiału i innych zasobów internetowych; mogą również do pytania przygotować fragmenty tekstów źródłowych, ilustracje itp.
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie mają w błyskawicznym tempie przypomnieć sobie znaczenie pojęć: socjalizm, rewolucja i socjaldemokracja.
3. Po krótkim przypomnieniu nauczyciel prosi uczniów, aby usiedli według grup.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie otrzymują arkusze, na których narysowane są plansze o wymiarach 10x10 i markery. Wyjaśnia, że na dzisiejszej lekcji zagrają w statki. W razie konieczności wyjaśnia, na czym polega gra (na jednej planszy grupy rysują swoje statki: jeden czteromasztowiec, dwa trzymasztowce, trzy dwumasztowce, cztery jednomasztowce; każde pole, na którym jest zaznaczony statek, ukrywa pytanie; druga plansza jest do zaznaczania pól przeciwnika).
Na tablicy narysowana jest tabela do zapisywania punktacji grup.
2. Grupy losują, która zada pytanie jako pierwsza. Jeśli osoba z danej grupy odpowie prawidłowo (może sama zgłosić się do udzielenia odpowiedzi lub zostanie wyznaczona), otrzymuje 2 pkt. Jeśli ma problem z odpowiedzią, może wybrać sobie z grupy osobę do pomocy (metoda odpowiadam za ciebie), gdy zostanie udzielona odpowiedź, grupa otrzymuje 1 pkt. Jeżeli nie udzieli odpowiedzi – 0 pkt.
3. Gdy jedna z grup „zatopi” wszystkie statki przeciwnika lub skończy się limit czasu przeznaczony na grę, następuje podsumowanie punktowe.
Podczas gry zostają poruszone wszystkie zagadnienia – cele lekcji – związane z tematem.
4. Praca z filmem „Dlaczego spada popularność partii socjaldemokratycznych?”. Uczniowie po zapoznaniu się z materiałem dyskutują i szukają odpowiedzi na pytanie postawione w tytule filmu. Następnie rozwiązują ćwiczenia dołączone do multimedium.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel podsumowuje zajęcia, przekazując informację zwrotną na temat pracy poszczególnych zespołów oraz wyjaśnia uczniowskie wątpliwości.
2. Grupa, która uzyska najwyższą liczbę punktów, otrzymuje oceny cząstkowe (nauczyciel przed pracą w grupach może przedstawić kryterium oceniania grup, wówczas wszyscy uczniowie i wszystkie grupy zostaną ocenione).
Praca domowa:
Zapisz w zeszycie trzy pytania, które zostały zadane dzisiaj na lekcji podczas gry i twoim zdaniem mogą pojawić się na kartkówce lub sprawdzianie.
Materiały pomocnicze:
A. Antoszewski, R. Herbut, Leksykon politologii, Wrocław 2002.
Deklaracja zasad socjalizmu demokratycznego, [w:] Socjalizm na zachodzie Europy. Czternaście dróg do socjalizmu, red. Adam Ciołkosz, Londyn 1968.
J. Bryła, Z. Czachór, W. Malendowski, Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, Wrocław 2016.
Słownik myśli społeczno‑politycznej, praca zbiorowa, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2007.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie zasobów multimedialnych, jak i innych dostępnych źródeł uczniowie mogą przygotować prezentację multimedialną w ramach projektu.