Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Samouczek: Rola poezji i poety. Interpretacja wiersza Tadeusza Różewicza Moja poezja

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• dokonuje interpretacji wiersza Moja poezja Tadeusza Różewicza,

• poznaje cechy wiersza charakterystyczne dla twórczości Różewicza,

• analizuje pogląd Różewicza na temat śmierci poezji, sztuki oraz kultury w ogólności.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem e‑podręcznika;

• ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Samouczek: Rola poezji i poety. Interpretacja wiersza Tadeusza Różewicza Moja poezja”. Następnie prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z utworem Moja poezja. Uczniowie powinni go przeczytać i przygotować się do omówienia: przygotować wstępne informacje, które pozwolą umiejscowić tekst w kontekstach, np. biograficznym i/lub historycznoliterackim.

2. Recytacja. Chętne lub wybrane osoby przygotowują głośne czytanie fragmentu prozy z e‑materiału: Moja poezja, z elementami aktorskiej interpretacji.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: prowadzący prosi uczniów o przypomnienie tła historycznego i ogólnych informacji na temat Tadeusza Różewicza i jego twórczości. Uczniowie wypowiadają się swobodnie. W razie potrzeby nauczyciel uzupełnia podawane przez nich informacje.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy.

2. Prowadzący prosi, by chętna osoba przeczytała wiersz Moja poezja z elementami interpretacji aktorskiej. Następnie pyta uczniów o ich wrażenia.
   Nauczyciel informuje, że praca nad interpretacją wiersza Moja poezja będzie przebiegała w grupach. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe zespoły i przystępują do pierwszego etapu analizy: wykonują polecenia z sekcji „Samouczek cz. 1”. Po upływie ustalonego czasu liderzy grup przedstawiają propozycje odpowiedzi, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność.

3. Drugi etap pracy, czyli wykonanie poleceń z sekcji „Samouczek cz. 2”, przebiega podobnie. Nauczyciel udziela wsparcia uczniom, jeśli jest potrzebne.

Faza podsumowująca:

1. Dyskusję podsumowującą pracę z tekstem nauczyciel rozpoczyna od pytania: jaka jest rola poety i poezji według Tadeusza Różewicza? Uczniowie dyskutują, a odpowiedź na pytanie zapisują w zeszytach.

Praca domowa:

1. Zaproponuj dwa teksty korespondujące z omawianymi podczas lekcji utworami. Przygotuj uzasadnienie swojego wyboru.

Materiały pomocnicze:

• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, tom 1 i 2, praca zbiorowa, Warszawa 1984.

• Wojciech Strokowski, Polonista polimedialny, w: Polonista w szkole, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków 2004.

• Ryszard Nycz, Wykładniki intertekstualności, w: Metodyka literatury, tom 2, wybór i oprac. J. Pachecka, A. Piątkowska, K. Sałkiewicz, Warszawa 2002.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać obie części samouczka do powtórki przed maturą.