SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Monika Piechowicz‑Kruk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Warunki powstawania cyklonów tropikalnych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa IV

Podstawa programowa:

XVIII. Problemy środowiskowe współczesnego świata: tropikalne cyklony, trąby powietrzne, sztormy, powodzie, tsunami, erozja gleb, wulkanizm, wstrząsy sejsmiczne, powstawanie lejów krasowych, zmiany klimatu, pustynnienie, zmiany zasięgu lodowców, ograniczone zasoby wody na Ziemi, zagrożenia georóżnorodności i bioróżnorodności.

Uczeń:

1) wyjaśnia powstawanie geozagrożeń meteorologicznych i klimatycznych (tropikalne cyklony, trąby powietrzne, pustynnienie, zmiany klimatu);

4) wskazuje na mapie regiony występowania geozagrożeń i podaje przykłady działań ograniczających ich skutki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia genezę powstawania i przebieg cyklonów tropikalnych,

• wskazuje rejony świata, gdzie najczęściej powstają cyklony i ich odmiany,

• opisuje skutki pogodowe towarzyszące cyklonom tropikalnym,

• udowodnia, że cyklony tropikalne to żywioły natury zagrażające życiu człowieka.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: burza mózgów, miniwykład, pogadanka, metaplan

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, plenum

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy lub tablety, plakaty, atlas geograficzny, mapa świata, paski pociętej kartki w trzech kolorach

Materiały pomocnicze

• Strona śledząca przebieg cyklonów i huraganów: CycloCane.com

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i rozdaje pytania, na które uczniowie mają wspólnie udzielić odpowiedzi:

  • Czy Polska jest zagrożona występowaniem cyklonów tropikalnych? Podaj argumenty uzasadniające odpowiedź.

  • Jakie zagrożenia niosą ze sobą cyklony tropikalne? Co wiesz na ten temat?

  • Czy wiesz, jak należy się zachować w sytuacji zagrożenia cyklonu tropikalnego?

• Uczniowie pracują w grupach i zapisują notatki na kartce A3 w formie plakatu.

• Nauczyciel zbiera zapisane plakaty i przywiesza je na tablicy/ścianie/gazetce. Uczniowie kolejnej grupy czytają na głos pytanie i starają się na nie odpowiedzieć. Pozostali uczniowie mogą dodać swoje pomysły lub podważyć zasadność podanych informacji.

• Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje i przedstawia temat lekcji.

• Uczniowie zapoznają się z treścią wstępu do e‑materiału i celami lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie zapoznają się z treścią części „Przeczytaj”.

• Nauczyciel dzieli uczniów na nowe grupy (np. za pomocą kart) 3‑osobowe i rozdaje papierowe paski (np. ½ kartki A4 w poziomie) w trzech kolorach. Uczniowie po zapoznaniu się z tekstem za pomocą metody burzy mózgów ustalają i wypisują informacje będące odpowiedziami do pytań postawionych na początku lekcji. Do pierwszego pytania dopasowują np., kolor niebieski kartki, do drugiego pytania np. kolor żółty, do trzeciego pytania np. kolor zielony. Każda grupa po zapisaniu istotnych informacji przykleja karteczki na plakatach jako uzupełnienie wcześniejszych informacji. Nauczyciel obserwuje pracę grup, doradza i pomaga, naprowadza na właściwe wnioski, jeśli zajdzie taka potrzeba.

• Uczniowie wraz z nauczycielem omawiają na plenum zebrane informacje, konfrontują z mapą świata np. występowanie cyklonów, terenów zagrożonych, strefy klimatyczne itp. Uczniowie zapoznają się z animacją z e‑materiału, nauczyciel opatruje ją komentarzem.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału.

• Uczniowie wykonują ćwiczenia zawarte w e‑materiale. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonania zadań, ocenia pracę uczniów podczas lekcji.

Praca domowa

• Udaj się do biura podróży i poproś o katalog wycieczek. Zaplanuj podróż w miejsca zagrożone występowaniem cyklonów tropikalnych tak, aby zminimalizować to zagrożenie. Jak przygotujesz się do tej podróży? Stwórz własny plakat.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Animację można wykorzystać przy omawianiu tematu związanego z klęskami żywiołowymi (powodzie, tsunami, osunięcia). Będzie również użyteczna jako dodatkowe multimedium do studium przypadku dotyczącego huraganu Katrina.