Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Paulina Rosiak
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Podział gleb ze względu na odczyn pH
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
VI. Gleby: profil glebowy, przydatność rolnicza. Uczeń:
1) rozpoznaje typ gleby i wnioskuje o przebiegu procesu glebotwórczego na podstawie obserwacji profilu glebowego podczas zajęć w terenie.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
Cele operacyjne:
Uczeń:
poznaje typy odczynów pH gleb,
analizuje podział gleb ze względu na odczyn pH,
określa odczyn gleby na podstawie przeprowadzonych badań,
wymienia podział gleb ze względu na odczyn pH,
projektuje i przeprowadza doświadczenie wykazujące odczyn pH gleb,
analizuje wyniki doświadczenia.
Strategie nauczania: IBSE
Metody nauczania: metoda problemowa, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia przedmiotowe
Formy zajęć: praca w grupach, praca indywidualna
Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do Internetu, kolekcja minerałów
Materiały pomocnicze
Literatura i zasoby internetowe:
Bednarek W., Lipiński W., Kationy wymienne w glebie poddanej oddziaływaniu zróżnicowanego nawożenia mineralnego, „Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych”, t. 456, 1998.
Dobrzański B., Zawadzki S., Gleboznawstwo, PWRiL, Warszawa 1995.
Filipek T., Przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny oraz skutki zakwaszenia gleb, „Nawozy i Nawożenie” t. 3, 2001.
Strona internetowa Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach: www.iung.pulawy.pl, [online], dostępny w internecie: http://www.iung.pulawy.pl.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć. Nauczyciel prezentuje kolekcję minerałów. Zadaniem uczniów jest odgadnięcie nazw pokazywanych minerałów. Następnie wspólnie z uczniami tworzy definicję słowa „gleba”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z częścią „Przeczytaj”, a następnie zadaje pytania: „czym jest odczyn gleby?”, „jakie są typy gleb ze względu na odczyn pH?”.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli klasę na niewielkie grupy. Uczniowie poddają dyskusji zaprojektowane przez siebie doświadczenia badające odczyn pH próbki gleb. Następnie planują wspólne przeprowadzenie eksperymentu.
Uczniowie pracując w grupach, przeprowadzają zaplanowane doświadczenie w wirtualnym laboratorium. Zapisują hipotezę, swoje obserwacje, wyniki i wnioski. Na podstawie klucza odpowiedzi weryfikują poprawność przeprowadzonego eksperymentu. Liderzy grup przedstawiają wyniki zespołowej pracy. Nauczyciel ocenia je i omawia konieczne do wprowadzenia zmiany.
Uczniowie wykonują ćwiczenia z części „Sprawdź się”.
Faza podsumowująca
Nauczyciel zadaje pytania kontrolne, aby sprawdzić stopień opanowania materiału przez uczniów.
Praca domowa
Na podstawie dostępnych źródeł wypisz regiony Polski, w których występują gleby o pH niższym od 7.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Wirtualne laboratorium stwarza uczniowi możliwość upodobnienia procesu uczenia się i konstruowania wiedzy do przebiegu badania naukowego. Multimedium to można wykorzystać nie tylko w fazie realizacyjnej lekcji, ale także w fazie wstępnej, traktując je jako wprowadzenie do tematu lekcji.