Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.3.7

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Wozu braucht man Schulregeln?/Do czego są potrzebne zasady szkolne?

Grupa docelowa: szkoła ponadpodstawowa, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność informowania oraz formułowania reguł i zasad dotyczących zachowania się w szkole.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się – w tym uczenie się przez całe życie, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne, system oświaty);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
8) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
8) odróżnia informacje o faktach od opinii;
9) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • podaje przykłady reguł obowiązujących w szkole;

  • wyjaśnia rolę zasad w życiu;

  • formułuje propozycje własnych zasad dotyczących funkcjonowania w grupie.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania między nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • uczestniczy w sytuacjach pozwalających na rozpoznanie i/lub rozwijanie zainteresowań i  pasji;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów),

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody, techniki i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: opis, wyjaśnianie, praca ze źródłem drukowanym, wykład informacyjny w  formie audio i/lub video, podcast;

  • aktywizująca: metoda przypadków, metoda sytuacyjna, inscenizacja, dyskusja dydaktyczna;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (katalog interaktywny),

  • zestaw zadań interaktywnych.

PRZEBIEG LEKCJI:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat reguł szkolnych, a następnie prosi uczniów o podanie przykładów zasad regulaminu szkolnego. Uczniowie zapisują swoje propozycje na kartkach i zawieszają na tablicy.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel pyta uczniów: Wozu braucht man Schulregeln? Uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy, a nauczyciel zapisuje ich propozycje na tablicy.

  • Uczniowie czytają tekst Wozu braucht man eigentlich Regeln in der Schule? W razie konieczności korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Nauczyciel wyświelta na tablicy kilka pojęć z tekstu, np. Respekt, Fairnes, Akzeptanz, Achtung, Vertrauen, Freiheit, Grundlage, Gerechtigkeit, Beziehungen i pyta uczniów: Was bedeuten diese Begriffe? Welche Informationen aus dem Text verbindet ihr damit? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Uczniowie dobierają się w pary i wspólnie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykorzystując do tego Übung 1‑4 w części Przeczytaj. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu, pracują ze słownictwem, łącząc synonimy, antonimy, uzupełniając zdania.

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby obejrzeli obrazki katalogu interaktywnego i przygotowali do każdego obrazka własną propozycję reguły szkolnej. Nauczyciel rozpoczyna wypowiedź, odnosząc się do slajdu nr 1 i mówi: Man soll höflich und freundlich sein. Następnie prosi uczniów o podanie propozycji do kolejnych slajdów.

  • Uczniowie zapoznają się z katalogiem interaktywnym, a następnie indywidualnie sprawdzają stopień zrozumienia jego treści, wykorzystując do tego Übung 1‑3 w części Katalog interaktywny. Uczniowie dopasowują opisy do reguł szkolnych, porządkują informacje, uzupełniają wypowiedzi.

  • Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy. Każda grupa losuje jeden z regulaminów do przygotowania (np. regulamin klasowy, regulamin pracowni informatycznej, regulamin sali gimnastycznej). Uczniowie przygotowują punkty regulaminu w języku niemieckim. Następnie grupy wymieniają się swoimi regulaminami i dopisują kolejne punkty. Na koniec regulaminy wracają do grup. Każda grupa prezentuje swój regulamin na forum klasy.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opowiadają o zasadach i regułach obowiązujących w ich szkole i opisują je. Każdy uczeń wybiera jeden z punktów regulaminu szkolnego i wypowiada się na temat tego punktu. Dodaje również informację, jaki punkt dopisałby do regulaminu. Nauczyciel może do tego wykorzystać Aufgabe 7 w części Sprawdź się.

Praca domowa

Uczeń pisze wiadomość e‑mail do przyjaciela, w której opisuje zasady panujące w swojej nowej szkole (Aufgabe 8 w części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania katalogu interaktywnego

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa, inspiracja, zachęta do dyskusji. Uczniowie opisują zdjęcia w katalogu interaktywnym.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm), baza leksykalna ułatwiająca wykonywanie ćwiczeń. Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, każda z grup przygotowuje argumenty do wypowiedzi na temat: Czy zasady są w życiu potrzebne? Grupy losują, która przygotowuje argumenty za zasadami, a która przeciw zasadom. Po stworzeniu listy argumentów, nauczyciel wciela się w rolę moderatora, uczniowie  wymieniają się argumentami na temat zasad, które obowiązują w życiu.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Uczniowie przygotowują pytania do quizu ze znajomości regulaminu szkolnego, na następnych zajęciach lekcyjnych zostanie przeprowadzony konkurs drużynowy.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik