Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Powstanie Rzeszy i cesarstwa Ottonów
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
tłumaczy genezę odnowienia Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
charakteryzuje pozycję Ottona I i jego państwa w Europie.
omawia kształt królestwa wschodniofrankijskiego i jego rozwój.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Powstanie Rzeszy i cesarstwa Ottonów”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Prezentacja + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” oraz tekstów źródłowych ze wspomnianego multimedium.
Faza wstępna:
Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Omówienie planowanego przebiegu zajęć.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to wiążące ich kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Wskazani przed lekcją uczniowie prezentują i omawiają efekty swojej pracy. Nauczyciel oraz inni uczniowie zadają pytania prezentującym, w razie potrzeby uzupełniając ich wypowiedzi.
Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie 1: „Zapoznaj się z mapą interaktywną. Wskaż ziemie wchodzące w skład władztwa Lotara, które znalazły się pod panowaniem wschodniofrankijskim” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale. Po ustalonym czasie przedstawiciel wybranej dwójki przedstawia propozycję odpowiedzi, pzoostali uczniowie mogą się do niej ustosunkować. W podobny sposób uczniowie wykonują dwa kolejne polecenia.
Praca z drugim multimedium („Prezentacja + Sprawdź się”). Prowadzący zajęcia przypomina, że uczniowie mieli zapoznać się z tekstami źródłowymi przed lekcją. Prosi, aby ochotnik przeczytał polecenie 2: „Wyjaśnij, co pozwoliło Ottonowi I uzyskać dominującą pozycję w Europie”. Tym razem uczniowie pracują w grupach 4‑osobowych i w czasie dyskusji ustalają wspólną odpowiedź. Po wyznaczonym czasie wybrane grupy odczytują swoje odpowiedzi na forum. Inni uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi. Nauczyciel pilnuje porządku pracy i weryfikuje poprawność odpowiedzi.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia interaktywne nr 1 i 2 z sekcji „Prezentacja + Sprawdź się”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Powstanie Rzeszy i cesarstwa Ottonów”.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, wskazując ich mocne i słabe strony. Ocenia także prezentacje przedstawione na początku fazy realizacyjnej.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenie nr 3, 4 i 5 z sekcji „Prezentacja + Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Roczniki fuldajskie, w: Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S.B. Lenard, PWN, Warszawa 1997.
Faber G., Merowingowie i Karolingowie, Warszawa 1994.
Wskazówki metodyczne:
Informacje z sekcji „Mapa interaktywna” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do samodzielnej pracy uczniów.