Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Czym jest wojna?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
14) charakteryzuje na przykładach najczęściej stosowane sposoby rozwiązywania długotrwałych konfliktów między narodami i państwami.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, czym jest wojna w ujęciu historycznym i współczesnym;
charakteryzuje klasyfikację konfliktów zbrojnych;
analizuje rolę wojny w stosunkach międzynarodowych;
charakteryzuje współczesne konflikty zbrojne.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca;
quiz;
debata „za i przeciw”.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie zgłaszają swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu. Wybrana lub chętna osoba zapisuje je na tablicy.
Faza realizacyjna
1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Uczniowie na podstawie tekstu w sekcji „Przeczytaj” układają pytania do quizu dla innych grup. Następnie wspólnie określają zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Wybrana osoba dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.
2. Uczniowie zapoznają się z audiobookiem. Następnie dyskutują na temat wojen prowadzonych po II wojnie światowej i starają się wytłumaczyć, jak rozumieją zdanie:”Nazywanie lat od 1945 roku aż do współczesności latami »ery powojennej« jest szydzeniem z tragedii”. Odpowiadają na pytanie: „Czy bliska zależność ekonomiczna państw zapobiega wojnom?”
3. Uczniowie dzielą się na dwie grupy i przygotowują się do debaty „za i przeciw”. Tematem debaty jest stwierdzenie: „Wojna jest jedynie kontynuacją polityki innymi środkami”. Jedna grupa przygotowuje argumenty za poparciem tego stwierdzenia, druga przeciw.
4. Następuje debata „za i przeciw”. Uczniowie siadają naprzeciwko siebie i dyskutują. Po zakończonej dyskusji nauczyciel pyta, czy ktoś chce zmienić grupę i daje na to czas. Na koniec wnioski z debaty umieszczają w ćwiczeniu 2 do audiobooka.
5. Praca z filmem. Po emisji materiału dot. przedstawiania konfliktów zbrojnych w mediach uczniowie w 4‑osobowych grupach przygotowują odpowiedzi do ćwiczeń dołączonych do filmu. Przedstawiają swoje propozycje na forum i dyskutują.
Faza podsumowująca
1. Wybrana/chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.
2. Nauczyciel podsumowuje pracę grup i udziela informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Christopher Foss, David Miller, Współczesna wojna lądowa, Warszawa 1993.
Jerzy Kajetanowicz, Zdzisław Jagiełło, Wojska lądowe w wojnach lokalnych XX wieku, Warszawa 2005.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedia do przygotowania kampanii przeciw konfliktom zbrojnym toczonym współcześnie.