Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Michał Pranke
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Określanie stanu morza i siły wiatru
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
IV. Dynamika procesów hydrologicznych: ruchy wody morskiej, wody podziemne i źródła, ustroje rzeczne, typy jezior.
Uczeń:
1) wyjaśnia mechanizm falowania wód morskich i upwellingu oraz wpływ mechanizmu ENSO na środowisko geograficzne.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, w jaki sposób określa się stan morza i siłę wiatru na morzu,
wyjaśnia zależność między wysokością fal a siłą wiatru,
omawia zastosowanie skali Beauforta i skali Douglasa,
określa stany morza i ocenia, które z nich zagrażają bezpieczeństwu żeglugi.
Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)
Metody nauczania: praca z e‑materiałem, pogadanka, dyskusja
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Szymkiewicz R., Gąsiorowski D., Podstawy hydrologii dynamicznej, Wydawnictwa Naukowo‑Techniczne, Warszawa 2010.
Trzeciak S., Meteorologia morska z oceanografią, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Wprowadzenie do tematu zajęć. Pogadanka w interakcji z uczniami dotycząca ruchów wody morskiej, zmiennego stanu morza, falowania itp.
Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z częścią „Przeczytaj” e‑materiału. Nauczyciel zadaje pytania sprawdzające zrozumienie treści przez uczniów.
Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel). Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z symulacją interaktywną, a następnie wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału.
Po upływie ustalonego przez nauczyciela czasu przedstawiciele grup prezentują rezultaty pracy. Uczniowie wyjaśniają, w jaki sposób określa się stan morza i siłę wiatru na morzu, wyjaśniają zależność między wysokością fal a siłą wiatru, omawiają zastosowanie skali Beauforta i skali Douglasa.
Następnie uczniowie zapoznają się z symulacją interaktywną. W ramach klasowej dyskusji uczniowie wykonują polecenie 1 zawarte w tej części e‑materiału.
Nauczyciel przedstawia fotografie (z grafiki interaktywnej bądź przygotowane przez nauczyciela) prezentujące określony stan morza, uczniowie starają się określić, jaki to stan z wykorzystaniem skali Beauforta i skali Douglasa. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi uczniów.
Pracując w grupach, uczniowie wykonują polecenie 2 i 3 do grafiki interaktywnej – określają, jakie elementy powinna zawierać „rybacka” prognoza pogody oraz charakteryzują zróżnicowanie stanu morza Bałtyku. Wskazani uczniowie bądź ochotnicy prezentują odpowiedzi, pozostali uczniowie uzupełniają bądź zgłaszają swoje propozycje.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje najważniejsze treści omawiane podczas zajęć i przypomina cele lekcji.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Sporządzenie syntetycznej notatki dotyczącej treści omawianych podczas zajęć.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Symulacja interaktywna i grafika interaktywna mogą zostać wykorzystane podczas zróżnicowanych tematycznie zajęć związanych z hydrosferą (zakres podstawowy i rozszerzony: IV) oraz globalnymi problemami środowiskowymi (zakres rozszerzony: XVIII. 1, XVIII. 2). Mogą znaleźć zastosowanie podczas zajęć poświęconych cechom Morza Bałtyckiego (zakres podstawowy: XVI. 1).